30- ma’ruza: zamonaviy kompyuter tarmoqlari

30- MA’RUZA: ZAMONAVIY KOMPYUTER TARMOQLARI

REJA:

• IoT uchun tarmoqlar
• Bulutli, tumanli va chegaraviy hisoblash texnologiyalari

IoT ning asosiy tushunchalari va ta'riflari

Internet ashyolari - bu muhim texnik, ijtimoiy va iqtisodiy ahamiyatga ega bo'lgan yangi mavzu hisoblanadi. Iste'mol tovarlari, bardoshli tovarlar, avtoulovlar va yuk mashinalari, sanoat va energiya komponentlari, sensorlar va boshqa kundalik ob'ektlar Internetga ulanish va yuqori funksiyali ma'lumot tahlillari bilan ishlab chiqilmoqda, ular bizning ishlashimiz, yashashimiz uslubini inqilob qilishni va'da qilmoqda. Yaqin kelajakda IoT ning Internetga va iqtisodiyotga ta'sirini baholash juda qiyin va ba'zi ma'lumotlarga ko'ra, 2025 yilga kelib 100 milliard qurilma IoT funktsiyalari bilan jihozlanadi va ularning ta'sirining global iqtisodiy ta'siri 11 trln AQSh dollarini tashkil etadi.

30.1-rasm. IoT tarmog’ining tuzilishi

30.1-rasm. IoT tarmog’ining tuzilishi

IoT ning rivojlanish tendensiyalari

Blockchain va IoT:

So'nggi yillarda IoT va blockchain o'rtasida bosqichma-bosqich birlashuv mavjud. Cryptocurrency texnologiyasi FinTech-dan tashqarida potentsialga ega ekanligi allaqachon ma'lum bo'lgan. Markazsizlashtirish qurilmaning xavfsiz ishlashini va yanada ishonchli aloqani ta'minlaydi. IoT ishlab chiquvchilari rekonstruktsiya texnologiyasini qo'llaganligi sababli, individual serverlar ma'lumotlarni qayta ishlash va saqlash uchun ishonchli tugunlarga aylanishadi. Mutaxassislarning fikriga ko'ra, cryptocurrencies va markazlashtirilmagan dasturlar Internet ashyolarini rivojlantirishni sezilarli darajada rag'batlantirishi mumkin.

Aqlli shahar va IoT

Aqlli shahar va IoT

IoT Rossiyada uyali qurilmalarning ulushi 50% ga yaqin bo'lgan haydovchilar smartfonlarining tarqalishi tufayli avtomobil transportida eng katta rivojlanishni qo'lga kiritdi. Texnologiyalar Yandex, Google va boshqa xaritalarda yo'llarning tiqilib qolishini kuzatuvchi tizimlarni yaratishga imkon berdi.Moshinalardagi smartfonlarga ta'sir qilish sohasiga dasturiy echimlarning butun ekotizimlari kiradi (masalan, Uber, Yandex Taxi, Get Taxi va boshqalar). Ushbu echimlar yirik shaharlardagi taksi bozorini butunlay o'zgartirdi. Bunday xizmatlar endi taksilar sohasi bilan cheklanib qolmay, logistika sohasiga kirib bormoqda: Rossiyada UoCargo va Trucker yo'lida, GoCargo va iCanDrive startaplari paydo bo'ldi, ular IoT-dan foydalanishga asoslangan