3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

Pulli  chegirmalar  –  bu  jami    olinadigan    schyotlar  summasining  ma’lum  bir 
qismini  rag‘batlantirish  vositasi  sifatida  haridor  va  buyurtmachilar  ixtiyorida 
qoldiriladigan  qismi.  Bunday  chegirmalar,  odatda,  sotuvchi  tomonidan  debitorlik 
qarzlarni  tezroq    o‘ndirib  olish,  shubhali  qarzlarni  vujudga  kelishining  oldini  olish 
maqsadlarida beriladi. Pulli chegirmalar olinadigan schyotlar summasiga nisbatan foizlar 
ko‘rinishida yoki qat’iy summada belgilanishi mumkin. 
Savdo  chegirmalari  –  bu  tovarlarni  tezroq  katta  miqdorda  sotish    maqsadida, 
shuningdek ularni reklama qilish maqsadida haridorlar foydasiga  sotib olishda tovarning 
sotish  bahosidan kamaytiriladigan qismi.   
Qaytarilgan  tovar-moddiy  boyliklar    qiymati–  bu  haridor  va  buyurtmachilarga 
jo‘natilgan,  lekinda  ma’lum  sabablarga  ko‘ra  ular  tomonidan  qaytarib  berilgan,  shuning 
uchun kelib tushadigan debitorlik qarzlar summasidan ayirib tashlanadigan  qiymat.  
Olinadigan  schyotlar  bo‘yicha    buxgalteriya    hisobining  asosiy  vazifalari  bo‘lib 
quyidagilar  hisoblanadi: 
•
 Olinadigan schyotlarni asosli tan olish va real  baholash;  
•
 Olinadigan  schyotlarni  vujudga  kelishi  va  qoplanishini  o‘z  vaqtida  tegishli 
hujjatlar bilan  to‘g‘ri rasmiylashtirish; 
•
 Olinadigan  schyotlarni  mazmuni,  harakteri  va  boshqa  belgilari  bo‘yicha  ular 
uchun ko‘zda tutilgan schyotlarda aks ettirish; 
•
  Olinadigan  schyotlarning    holati  va  harakati  ustidan  doimiy  nazoratni  olib 
borish; 
•
  Olinadigan  schyotlarni  o‘z  vaqtida  kelib  tushushini,  to‘lov  muddatini    o‘tib 
ketmasligi ustidan doimiy  nazorat qilish; 
•
  Kelib  tushushi  shubhali  hisoblangan  debitorlik  qarzlarni  sud  organlari  orqali 
o‘ndirib olinishini  yoki korxona hisobidan to‘g‘ri chiqarilishini nazorat qilish; 
•
  Olinadigan  schyotlar  bo‘yicha  hisobotlarni  to‘g‘ri  va  o‘z  vaqtida  tegishli 
organlarga yetqazish va boshqalar.