3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

 Nomoddiy aktivlarni  baholash . Nomoddiy aktivlarni baholashda  boshlang‘ich 
qiymat, tiklangan qiymat, qoldiq qiymat, amortizatsiyalanadigan qiymat, sotish qiymati 
turlari ishlatilishi mumkin (BXMS № 7, p. 9-15). Ushbu qiymat turlarining mohiyati 
asosiy vositalarni baholashda qullaniladigan qiymat turlarining mohiyatiga to‘liq 
o‘xshashdir.  
Nomoddiy aktivlarni  hisobga olish qiymati bo‘lib boshlang‘ich qiymat hisoblanadi. 
Ushbu  qiymat  nomoddiy  aktivlarni  kelib  tushish  manbalariga  qarab  quyidagicha 
aniqlanadi: 
•
 Ta’sischilardan  ustav  kapitaliga  ta’sis  badali  sifatida  qabul  qilinganda  – 
ta’sischilarni kelishuv shartnomasi bo‘yicha; 
•
 Sotib  olinganda  –  sotib  olish  bahosi  plyus  barcha  ishlashga  tayyor  holatga 
keltirishga ketgan harajatlarni o‘z ichiga olgan qiymat bo‘yicha; 
•
 Bepul  olinganda – ekspert yo‘li bilan aniqlangan qiymat bo‘yicha; 
•
 Ilmiy  tadqiqot  va  izlanishlarning    natijasi  sifatida  qabul  qilinganda  –  haqiqiy 
tannarxi  bo‘yicha. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

 
84 
Tiklangan qiymat nomoddiy aktivlarni qayta baholashdan  keyingi yoki qo‘shimcha 
kapital  quyilmalardan  keyingi  vaqtinchalik  qiymati  bo‘lib,  u  shu  sanadan  boshlab 
boshlang‘ich qiymat hisoblanadi.  
Qoldiq  qiymat  nomoddiy  aktivlarni  jamlangan  eskirish  summasi  chegirib 
tashlangandan  keyingi    boshlang‘ich  qiymati  bo‘lib,    asosan  ularni  balans  qiymatini  
topishda ishlatiladi. 
Sotish qiymati nomoddiy aktivlarni oluvchi va sotuvchi o‘rtasidagi kelishuv qiymati 
bo‘lib, u faqat sotish natijalarin hisobga olishda qo‘llaniladi. 
Amortizatsiyalanadigan qiymat boshlang‘ich va likvidatsion qiymat o‘rtasidagi farq 
bo‘lib, u amortizatsiya (eskirish ) summasini hisoblashda qo‘llaniladi.