3-мавзу. Тижорат мақсадларида фойдаланиладиган кўчмас мулк объектлари

Логистик терминаллар – бу юкларнинг йирик партияларини қайта тузиш ва юкларни товар ҳолига келтириш (йиғиш, қадоқлаш, майда идишларга бўлиш ва ҳ.к.) га мўлжалланган юк тушириш ва ортиш базасидир. Шаҳар марказида жойлашган йирик универмагларга товарларни намуналар бўйича ва кичик партияларда кўтарасига сотадиган четдаги омборхоналар сифатидаги терминаллар керак. Терминаллар йирик партиядаги товарларни сотиш ва сақлаш, сотиш вақтида божхона назоратидан ўтказиш учун ишлатиладиган омборхоналар сифатида ҳам ишлатилиши мумкин. Ўзбекистонда халқаро транспорт мажмуининг ривожланиши божхона терминаллари ва сервис мажмуалари, логистик божхона-транспорт мажмуалари (ЛБТМ) нинг кирувчи юкларни транспорт коридорлари ва йирик шаҳарлар яқинида жойлаштиришни талаб қилади. ЛБТМ қуйидаги хизматларни кўрсатади:

• 
  божхона омбори ва сақлаш хавфсизлиги режимида юкларни сақлаш;
  
• 
  божхона назоратидан ўтказиш (хусусий брокерлик хизмати);
  
• 
  ҳарорат режими, ёнғин ҳавфсизлиги ва юкларни қўриқлашни таъминлаш;
  
• 
  шаҳар ичида юкларни автотранспорт воситалари ёрдамида кичик партияларда етказиб бериш;
  
• 
  юкларга ишлов бериш (сортларга ажратиш, қадоқлаш, қадоқлардан очиш ва ҳ.к.);
  
• 
  оператив учёт тизими;
  
• 
  темир йўл ва автотранспорт орқали тарқатиш;
  
• 
  замонавий юклаш-тушириш ускуналари билан таъминлаш.
  

Индустриал парк (ИП) – бу ишлаб чиқариш, омборхона ва офис биноларининг мажмуи бўлиб, одатда, шаҳар ташқарисида, катта ер участкасида жойлашади, муҳандислик тармоқлари ва транспорт инфратузилмаси қурилиш соҳасидаги ягона ечим билан бирлаштирилади. ИП – ўзига қарашли объектларнинг қурилишида умумий техник ечимарни топган қўшни корхоналарнинг тасодифий бирлашмаси эмас, балки ягона юридик, техник, транспорт инфратузилмасига эга, ҳукумат томонидан турли хил ёрдам кўрсатиладиган, махсус ташкил қилинган объектдир.
Бундай мажмуалар ишлаб чиқариш ва омборхоналарини бевосита бир-бирига яқин жойлаштиришга эҳтиёжи бўлган компаниялар учун мўлжалланган. Индустриал парк муваффақиятининг зарурий шартларидан бири бу катта транспорт магистралининг яқин жойлашганлигидир, ўзига қарашли темир йўл йўлакларининг мавжудлиги ҳам мақсадга мувофиқ бўлади. Парк ҳудудида ишлаб чиқариш ва логистика мажмуаларининг жойлашиши, одатда, кўп энергияни талаб қилади, шунинг учун ИП қурилишида барча компаниялар электр ва газ бўйича етарлича қувватларга эгалигига алоҳида эътибор қаратилиши керак.
Бугунги кунда технопаркларнинг кўп таърифлари мавжуд. Улардан бири қуйидагича: