3-mavzu. Tadbirkorlik va kichik biznes boshqaruvi reja

Tadbirkorlar Tadbirkorlarda bor
raqobatbardosh xamkor qilish qobiliyati
ijodiy resurslarni ta`minlash qobiliyati
baquvvat imkoniyatni belgilash qobiliyati
maqsadli xatodan o`rganish qobiliyati
mustaqilshaxsiy tashabbus
qiziquvchanmuammoni xal qilish ko`nikmalari
barqarorkuchli yaxlitlik
ishonchlinoaniqlik uchun bag`rikenglik
o`ziga ishongan qattiq ishga tayyorlik
Tekshiruv punkti
Qaysi shaxsiy sifatlar eng omadli tadbirkorlar uchun umumiy xisoblanadi?
Maqsad 2
Tadbirkorchilikning iqtisodiyot uchun axamiyatligini ta`n olish
Tadbirkorchilik va Iqtisodiyot
Tadbirkorlik AQSh iqtisodiyotining asosiy qismi xisoblanadi. Deyarli xar o`ninchi amerikalik 18-64 yoshdagilar tadbirkorlikning ba`zi turlarida qatnashadilar. Xar yili 625.000 mingdan ko`proq korxonalar ochilmoqda. Tadbirkorlik xamda riskga ega. Ko`plab singari kichik bizneslar xar yili ishlarini boshlaydilar.
Bandlik
Kichik korxonalar yangi ish o`rinlariga javobgardirlar. 6-2 rasimda ko`rishimiz mumkin, firmaning 1990-2005 yillar oralig`idagi bandligini 60 % ko`proq qorxonada 500 dan ortiq yangi xodimlar joyi yaratildi.



Ma`nba:U.S. Mexnat Statistikasi Byurosi
Moliyalashtirish
Ko`pgina yangi korxonalar $10.000 yoki karoq pul bilan boshlanadi. Yuqori texnik firmalar ko`proq imkoniyatga ega tashqi moliya olishga. Umummilliy kuzatuvlar ko`rsatadiki, 75 % boshlang`ich kapital tadbirkorning tejashidan, bank kreditlari xamda kredit karta qarzdorligidan kelib chiqadi. Moliyalashtirish yana oiladan, korxonaning sheriklaridan keladi. 1/10 amerikalik biznesga investitsiya kiritishadi qachonki ular yaxshi bilishsa korxonani. Oila yoki sheriklardan olingan ko`mak pul riskli darajasi yuqori, tadbirkorlar va investorlar uchun xam. Agar biznes omadsizlikka uchrasa to unda zarar umumiy xisoblanadi.
Boshqa yangi korxonalar uchun pul manbai bo`lib korxona kapitali xisoblanadi. Venchurniy mablag` katta investorlar tomonidan taqdim qilinadi yangi maxsulot va korxonalarni moliyalashtirish uchun, qaysilarki tushumli bo`lishiga yaxshi imkoniyatlar yaratadi. 1990 –yillar oxirida ko`pgina venchur mablag`ga ega korxonalar tashkil topa boshlagan.
Ular xar yili $100 mlrdan ko`p yangi korxonalarni yetkazib berishadi. Bu mablag`larni oluvchi korxonalarning ko`pi e-kommertsiya va yuqori texnik startaplardir. Qachonki bu korxonalarning ko`pi uxshamagnda venchur kapital xajmi $16 mlrdgacham qisqargan, 2009 yilda 2400 dan ko`p korxonalar venchur kapitalni xar yili olip kelishmoqda. Bu o`z navbatida, ko`pgina odamlarning yangi korxonalarni imkoniyatli investitsiyalar bilan ta`minlanishiga olib keladi. Yangi korxonalar uchun boshqa moliyalash ma`nbalari bo`lip, bank kreditlari, moliyaviy tashkilotlar va kredit korxonalar uchun beriladi, qaysilarki maxsulot va xizmatlarni yangi biznes uchun sotishadi.
Ishlab chiqarish
Yangi va kichkina korxonalar katta xajimdagi maxsulot va xizmatlarni ishlab chiqarmoqdalar iqtisodiyot uchun. Korxona yakka egasi bilan xodimlarisiz xar yili $770 mlrd sotiladi. Kichik korxonalar AQSh ning Yalpi Ichki Maxsulotining yarmidan ortig`ini javobgarligini olib kelishmoqda. Ularning bo`yniga innovatsiyalarning yarmidan ko`prog`i ya`ni maxsulot va xizmatlarning yangi ishlab chiqarilganlari to`g`ri kelmoqda.