3-Мавзу: Пул айланмаси ва унинг таркиби

Товар муомаласи мавжуд экан, у ўз навбатида корхона ва ташкилотлар ўртасида пулли муносабатларни яъни ҳисоб-китобларни келтириб чиқаради. Товар муомаласи ва товар айирбошлаш жараёни доимо пул ҳаракатини тақозо этади. Товар обороти пул оборотининг моддий асоси бўлиб ҳисобланади, лекин пул оборотининг ҳажми товар оборотининг ҳажмидан доимо катта бўлади, чунки пул обороти ўз ичига товар айирбошлашдан ташқари бошқа муносабатларни ҳам олади.

Товар муомаласи мавжуд экан, у ўз навбатида корхона ва ташкилотлар ўртасида пулли муносабатларни яъни ҳисоб-китобларни келтириб чиқаради. Товар муомаласи ва товар айирбошлаш жараёни доимо пул ҳаракатини тақозо этади. Товар обороти пул оборотининг моддий асоси бўлиб ҳисобланади, лекин пул оборотининг ҳажми товар оборотининг ҳажмидан доимо катта бўлади, чунки пул обороти ўз ичига товар айирбошлашдан ташқари бошқа муносабатларни ҳам олади.

16

5. Пластик карточкалар орқали амалга ошириладиган ҳисоб-китоблар.

Мамлакатимизда бозор муносабатларининг таборо такомиллашиб бориши тижорат банклари томонидан кўрсатилаётган банк хизматларининг турларини кўпайтирмоқда. Худди шундай банк хизматларидан бири бу пластик карточкалар билан амалга ошириладиган ҳисоб – китоблар ҳисобланади.

17

Банк пластик карточкалари ҳозирги кунда жаҳоннинг ривожланган ва ривожланаётган мамлакатларида кенг қўлланилиб, аҳолининг ишончига сазовор бўлган қулай, самарали ва ишончли тўлов воситаси ҳисобланади.

Банк пластик карточкалари ҳозирги кунда жаҳоннинг ривожланган ва ривожланаётган мамлакатларида кенг қўлланилиб, аҳолининг ишончига сазовор бўлган қулай, самарали ва ишончли тўлов воситаси ҳисобланади.

Пластик карточка - ҳарид қилинган товар ва кўрсатилган хизматлар учун нақд пулсиз ҳисоб-китобларнинг замонавий, ишончли ва қулай тўлов воситасидир.

18

Хулоса

Ўзбекистон Республикаси Марказий Банки ва тижорат банклари томонидан савдо, хизмат кўрсатиш ва нақд пул муомаласи билан фаолият кўрсатадиган мижозларни ҳисоб-китоб терминаллари, банкоматлар ва пластик карточкалар билан таъминлаш, уларни юқори даражада ҳимоя қилиш бўйича белгиланган талабларга риоя этилишини назорат қилиш, пластик карточкалардан фойдаланиш орқали нақд пулсиз тўловларни амалга оширишда сохталаштириш ёки бошқа қонунбузилишларга йўл қўймаслик масалаларига алоҳида эътибор қаратиляпти.

19