3-mavzu. Komp’yuter tarmoqlarining klassifikatsiyasi. Lokal, global va shahar kompyuter tarmoqlari (lan, man, wan). Aloqa operatorlari tarmoqlari. Korporativ tarmoqlar. Internet. Reja

3-mavzu. Komp’yuter tarmoqlarining klassifikatsiyasi. Lokal, global va shahar kompyuter tarmoqlari (LAN, MAN, WAN). Aloqa operatorlari tarmoqlari. Korporativ tarmoqlar. Internet.
Reja:

1. 
   Tarmoqlarning klassifikatsiyasi
   
2. 
   Aloqa operatorlari tarmoqlari
   
3. 
   Korporativ tarmoqlar
   
4. 
   Internet.
   

• 
  Tarmoqlarning klassifikatsiyasi.
  

Hozirda komp’yuterlarni qo`llashda ko`pgina foydalanuvchilar uchun yagona axborot makonini ta`riflovchi tarmoqlarni tashkil etish muhim ahamiyatga ega. Buni butun dunyo komp’yuter tarmog’i hisoblanmish Internet misolida yaqqol ko`rish mumkin.

Uzatish kanallari orqali o`zaro bog’langan komp’yuterlar majmuiga komp’yuterlar tarmog’i deyiladi. Bu tarmoq undan foydalanuvchilarni axborot almashuv vositasi va apparat, dastur hamda axborot tarmog’i resurslaridan jamoa bo`lib foydalanishni taminlaydi.

Komp’yuterlarning tarmoqqa birlashishi qimmatbaho asbob-uskunalar - katta hajmli disk, printerlar, asosiy xotiradan birgalikda foydalanish, umumiy dasturli vositaga va ma`lumotga ega bo`lish imkonini beradi. Global tarmoqlar tufayli olisdagi komp’yuterlarning apparat resurslaridan foydalanish mumkin. Bunday tarmoqlar millionlab kishilarni qamrab olib, axborot tarqatish va qabul qilish jarayonini butunlay o`zgartirib yubordi, xizmat ko`rsatishning eng keng tarqalgan tarmog’i - elektron pochta orqali axborot almashuvni amalga oshirishdir. Tarmoqning asosiy vazifasi foydalanuvchining taqsimlangan umumtarmoq resurslariga oddiy, qulay va ishonchli himoyalangan holda axborotdan jamoa bo`lib foydalanishni tashkil etish. SHuningdek, foydalanuvchilar tarmoqlari o`rtasida ma`lumotlarni uzatishning qulay va ishonchli vositasini ta`minlash. Umumiy axborotlash davrida katta hajmdagi axborotlar lokal va global komp’yuter tarmoqlarida saqlanadi, qayta ishlanadi va uzatiladi. Lokal tarmoqlarda foydalanuvchilar ishlashi uchun ma`lumotlarning umumiy bazasi tashkil etiladi. Global tarmoqlarda yagona ilmiy, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy axborot makoni shakllantiriladi.

Komp’yuter tarmoqlarini ko`pgina belgilar, xususan hududiy ta`minlanishi jihatidan tasniflash mumkin. Bunga ko`ra global, mintaqaviy va lokal (mahalliy) tarmoqlar farqlanadi.

Global tarmoqlar (WAN, Wide Area Network) butun dunyo bo`yicha tarmoqdan foydalanuvchilarni qamrab oladi va ko`pincha bir-biridan 10-15 ming km uzoqlikdagi eHM va aloqa tarmoqlari uzellarini birlashtiruvchi yo`ldosh orqali aloqa kanallaridan foydalanadi.