Quyidagi tartibga amal qilish tavsiya etiladi:
Shikoyatlarni aniqlash.
Anemnez yig’ish.
Bemorni ko’zdan kechirish.
Bo’g’imlarda xarakat amplitudasini aniqlash.
Qo’l-oyoqlarning uzunligi va aylanasini aniqlash.
Mushaklar kuchini aniqlash.
Rentgenologik tekshiruv o’tkazish.
Elekgrofiziologik va laborator tekshiruvlar o’gkazish.
Instrumental metodlar qo’llanish (punksiya, biopsiya va boshqalar).
Tashxis qo’yish.
Shikoyatlar. Shikoyatlarni aniqlayotganda ularning asosiylarini farq qilish kerak. Masalan: ko’pincha chanoq-son bo’g’imi kasallangan bemorlar tizza og'rig'iga shikoyat qiladilar, bel umurtqalari, umurtqalararo diskdagi o’zgarishlarda bemor bo’ksa (chanoq-son bo’g’imidagi) og’rig’idan shikoyat qiladi (noksimon mushak sindromi). Ko’pchilik travmatologik bemorlar og’riqni shikastlangan yuzada sezib, og'riq. Harakat qilganda kuchayadi, harakatchanlik chegaralanadi va odatda tayanch-xarakat sistemasida deformatsiya borligi seziladi (yuzada, segmentda).
Anamnez. Kasaldan surishtirilganda travma mexanizmini aniqlash shart. Uning tipik mexanizmi asosida u yoki bu shikastlanishlar variantini gumon qilish mumkin. Shu bilan birga travma yuz bergan vaziyatni aniqlash profilaktik choralar ishlab chiqishga va travmatizmni kamaytirishga yordam berishi mumkin.
Bemordan yoki uning qarindoshlaridan kasallikning boshlanishi, uning dastlabki belgilari, dinamikasi va o’tkazilgan davolash usullari batafsil so’raladi. Shunday shikastlanish va kasalliklar borki, aniq, to’liq olingan anamnez ma’lum bir tashxisga gumon qilishnigina emas, balki aniq, va to’g’ri tashxis qo’yishga imkon yaratadi. Ayrim bemorlarda vaqt o’tishi bilan ko’pgina ob’ektiv belgilar yo’qoladi va tekshirish jarayonida ularni topib bo’lmaydi. Misol tariqasida tizza meniskining shikastlanishiny keltirish mumkin. Agar anamnezida klassik shikast mexanizmi bo’lib, tizza blokadasi bilan kuzatilsa, o’ziga xos klinik kechishi va takror-takror tizza blokadasi bo’lib tursa, bu xolda meniskning yirtilganiga shubxa bo’lmaydi. Maqsadga muvofiq, tekshirish bilan faqat tizza boylamining shikastlanganini yoki, aksincha, shikastlan-maganini aniqlash kerak.
Boshqa kasalliklarda bo’lgani kabi bemorni xayot anamnezini yig’ish kerak: tug’ilgandagi salomatlik xolati, bolaligidagi, o’smirligidaga va navqiron yoshidagi yashash sharoitlari. Tayanch-xarakat apparati faoliyatiga mexnat sharoitlari va ishlab chiqarishdagi zararli omillar ta’sir qilishi mumkin. Doimo ilgari boshidan kechirgan kasalliklarini aniqlash kerak Allergologik anamnezni bilish xam maqsadga muvofiqdir, chunki anafilaktik shok xollari tez-tez uchrab turmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: |