3-ma’ruza: Standartlashtirish haqida. Texnik jihatdan tartibga solish. Sertifikatlashtirish va sifatni boshqarish. Reja

Turtinchi sxema: Mahsulot namunalarining turlarini xuddi 1 – 3 –sxemalardek sinovdan utkazishga asoslangan bulib, sungra savdo shaxobchasidagi xamda ishlab chikarishdan olingan namunalarning tekshirish nazorati vakti – vakti bilan utkazish orkali mahsulotning sifati xisobga olinadi. Bu xolda mahsulot ishlab chikarilgan bulib, uning chikarilishiga ma’lum xarajatlar bulgandan keyin standart talablariga nomunovikligi aniklanadi.
Beshinchi sxema: Bu sxema mahsulot namuna turlarini tasdiklangan sinov tashkilotlarida utkazishga va mahsulot ishlab chikarishning sifatini baxolashga asoslangan bulib, sungra savdo shaxobchasida va ishlab chikarishda namunalar sifatini vakti – vakti bilan tekshirilib nazorat kilib boriladi. Bu sertifikatlashtirish usuli fakat mahsulotning sifatini nazorat kilibgina kolmay, balki korxonada chikaziladigan mahsulotning sifatini kerakli darajada bulishini xam nazorat kiladi.
Ushbu usul sanoati rivojlangan mamlakatlarda xamda xalkaro sertifikatlashtirish tizimlarida eng kup tarkalgan sxemadir. Bu sxema 1 – 4 – sxemalarga karaganda eng murakkab va nisbatan kimmatrok turadigan sxema bulib, uning afzalligi iste’molchi mahsulot sifatini yukori ekanligiga ishonch xosil kiladi.
Oltinchi sxema: fakat korxonadagi mahsulotning sifatini ta’minlash bilan tizimni baxolanishini utkazishga muljallangan. Bu usul ayrim vaktda korxona -t–yyorlovchini attestatlash deb xam yuritiladi. Bu xil sertifikatlashtirishda fakat korxonaning belgilangan sifat darajadagi mahsulotni chikarish kobiliyati baxolanadi.
Ettinchi sxema: Mahsulotning xar bir tayyorlangan tudasidan sinovlarga tanlab olishga asoslangan. Tanlab olish sinovlarining natijalariga karab tudani ortish uchun karor kabul kilinishi aniklanadi. Bu xildagi sertifikatlashtirish uchun tanlanmagan xajmi aniklanishi lozim, bu esa tayyorlangan tudaning katta kichikligiga makbul buladigan sifat darajasiga boglik. Kabul kilingan koidalarga asosan tanlanmani tuplash vakolatlangan tashkilotlari tomonidan amalga oshiriladi.