3-ma’ruza: Standartlashtirish haqida. Texnik jihatdan tartibga solish. Sertifikatlashtirish va sifatni boshqarish. Reja

Sertifikatlashtirish va sifatni boshqarish.

Sanoat korxonalarida ishlab chiqarilayotgan turli xil mahsulotlar muayyan sifat kursatkichiga javob berishi kerak. Bu sifat kursatkich ma’lum berilgan talabga muvofiq kelishi lozim. Muvofiqlik o‘z navbatida ma’lum bir standartga yoki boshqa me’yoriy xujjatlarga mos kelishini talab etadi. Muvofiqlikni sertifikatlashtirish mumkin.

Sertifikatlashtirish – bu kerakli ishonchlilik bilan mahsulotning muayyan standartga yoki texnikaviy xujjatga muvofiqligini tasdiklaydigan faoliyatdir.
«Sertifikatlashtirish» tushunchasi birinchi marta xalkaro standartlashtirish tashkiloti Kengashining sertifikatlashtirish masalalari buyicha maxsus kumitasi tomonidan ishlab chikilib, uning «Standartlashtirish, sertifikatlashtirish va sinov laboratoriyalarini akkreditlash» soxalaridagi asosiy atamalar va ularning qoidalari qullanmasiga kirgizilgan.
Sertifikatlashtirish umumiy atama bulib, mahsulot, texnologik jarayon va xizmatlarning sertifikatlashtirishda uchinchi tomonning katnashishi tushuniladi.
Qullanmaning qayta ishlangan nusxasida muvofiqlikni «sertifikatlashtirish» tushinchasi tegishli atamalar guruhiga kiritilgan.
Muvofiqlik atamasi mahsulot, jarayon, xizmatga belgilangan barcha talablarga rioya kilishni uz tarkibiga oladi. Bunda muvofiqlikning uchta kurinishi mavjud bulib, ular muvofiqlik bayonoti, muvofiqlikni attestatsiyalash, muvofiqlikni sertifikatlashtirishlardir.
Muvofiqlik bayonoti, deb etkazib beruvchining mahsulot, jarayon va xizmatlarning anik bir standartga yoki boshqa me’yoriy xujjatga tula-tukis muvofiqlik xaqida butun mahsulotni uz ustiga olganligini bayon etishiga aytiladi. Bu atama keyingi yillarda «o‘z-o‘zini sertifikatlashtirish» tushunchasi bilan almashtirilmokda. O‘z-o‘zini sertifikatlashtirish deganda mahsulot ishlab chikarib chikaruvchi tomon butun mahsulotni uziga olgan holda sertifikatlashtirishni uzini utkazadi va mahsulotni kerakli darajada sifatliligi xaqidagi kafolatni uz zimmasiga oladi.
Muvofiqlikni attestatlash deb, uchungi tomon tarafidan «sinov laboratoriyasining bayonoti» tushunilib, ma’lum namna mahsulotga bulgan talablarni belgilovchi ma’lum standartlar yoki boshqa xujjatlar bilan muvofiq ekanligini bayon etishiga aytiladi.
Sertifikatlashtirish utkazilgan faoliyat natijasida mahsulot sifati xaqida iste’molchini ishontiradigan tegishli xujjat – sertifikat beriladi.