3-Ma'ruza: Park-bog’ qurilishining qisqa tarixiy sharhi. Qadimgi sharq bog’ va parklari. Bog’ va park so’zlarining ma’nosi: Bog’

3-Ma'ruza:Park-bog’ qurilishining qisqa tarixiy sharhi. Qadimgi sharq bog’ va parklari.
Bog’ va park so’zlarining ma’nosi:
Bog’ – madaniytlashtirilgan o’simliklar: daraxt va butalar, gulzorlar bilan birga xiyobonlar, dam olish maydonlari, suv havzalari, ko’shklar, pavilьonlar va boshqa tashqi obodonlashtirish elementlaridan tuzilgan va inson tomonidan yaratilgan yashil hudud.
Bog’ hududi parkka ko’ra kamroq odatda, 5 gektargacha maydonni egallaydi. Bog’ xususiy madaniy landshaft turi bo’lib, u parklarning alohida bir qismlarini ham tashkil qilishi mumkin. Maxsus adabiyotlarda bog’larning funktsiyasiga ko’ra 4 ta asosiy guruhi ko’rsatib o’tilgan: estetik bog’lar, rekreatsion, ya’ni dam olish va hordiq chiqarishga mo’ljallangan bog’lar, ilmiy bog’lar (botanik bog’lar, turli o’simliklar kollektsiyasi) va xo’jalik-manfaatli bog’lar ( mevali bog’lar, dorivor o’simliklar bog’i, polizlar, pitomniklar).
Bog’lar o’zining milliy ko’rinishiga qarab italьyan, frantsuz, ingliz, yapon, xitoy, eron va boshqa bog’larga bo’linadi. Ular orasida dunyoga eng ko’p tarqalgani bu yaponcha, frantsuzcha va islom bog’laridir. Bog’larni, shuningdek, joylashishiga qarab shahar tashqarisidagi, shahardagi, turarjoylar qoshidagi bog’lar, turarjoylar va jamoat binolarining ichki hovli bog’lariga ham bo’lish mumkin.
Park bog’-parkchilik san’ati tamoyillari asosida shakllantirilgan, maydoni 5 gektar va undan ko’p bo’lgan, aholining dam olishi va madaniy hordiq chiqarishi uchun mo’ljallangan ko’kalamzorlashtirilgan va obodonlashtirilgan yashil massiv.
Parklar vazifasiga ko’ra ko’p funktsiyali va maxsus pakrlarga bo’linadi. Ko’p funktsiyali parklarga odatda madaniyat va istirohat parklari, maxsus parklarga esa sport, bolalar parki, sayr qilish parki, attraktsion parklar, ilmiy oqartuv parklari, zoopark, me’morial parklar va boshqa vazifalarga mo’ljallanishi mumkin.
Egallagan hududiga qarab paraklar kichik (5-20 ga), o’rta (20-100 ga) va katta (100 gadan ziyod) parklarga bo’linadi. SHahar parklarining maydonini 500 gadan, shahar tashqarida joylashgan parklar maydonini esa 1000 gadan oshirmaslik tavsiya etadi.