3-Mа’ruzа: Faoliyat xavfsizligini tashkil qilish Reja: Faoliyat xavfsizligini boshqarish tizimi, xavfsizlikni ta’minlashga oid tadbirlarni rejalashtirish, mablag‘ bilan ta’minlash

5. Iqtisodiy usul. Bu usulda ishlab chiqarishdagi jarohatlanishdan keltirilgan iqtisodiy zarar, shuningdek, mehnat xavfsizligiga sarflangan mablag‘ning to‘g‘ri taqsimlanishi baxtsiz voqeani oldini olishga ketgan harajatlarni samaradorligi aniqlaniladi. Bu usul qo‘shimcha usul bo‘lib hisoblaniladi chunki u baxtsiz hodisalarni aniqlashga imkon bermaydi.

Baxtsiz hodisalarni qayd qilish va hisobga olish bilan baxtsiz hodisaning sababini aniqlab bo’lmaydi, faqat aniqlash uchun material bo‘ladi.

Tayanch iboralar:

Mehnat muhofazasi qonunlari buzilganligi uchun javobgarlik turlari, jarohat, kasbiy kasalliklar, ma‘muriy javobgarlik, moddiy javobgarlik, jinoiy javobgarlik, mehnat gigienasi, mehnat fiziologiyasi, mehnat psixologiyasi, texnika xavfsizligi, ishlab chiqarishdagi xavfli omil, ishlab chiqarishdagi zararli omil, shikastlanish, ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisa, toliqish, texnik sabablar, tashkiliy sabablar. Mehnat muhofazasi, mehnat qonunchiligi, o’smirlar va yoshlar mehnati muhofazasi, ayollar mehnati muhofazasi.

Nazorat savollari:

1. Mehnatni muhofaza qilishning huquqiy-me’yoriy asoslari.

2. Mehnat to‘g‘risidagi qanday qonunlar qabul qilingan?

3. Mehnatni muhofaza qilishning asosiy qonunlari.

4. Mehnatni muhofaza qilishning asosiy qonunlarining maqsadlari.

5. Mehnatni muhofaza qilishning asosiy qonunlarining yo‘nalishlari.

6. Mehnatni muhofaza qilishning huquqiy-me’yoriy xujjatlari.

7. O‘zbekiston Respublikasining xalqaro mehnat shartnomalari.

8. Mehnatni muhofaza qilish huquqlari.

9. Mehnatni muhofaza qilish standartlar tizimi.

10. Mehnat xavfsizligi bo‘yicha Davlat standartlar tartibi(GOST SSBT)

11. Hayot faoliyati xavfsizligiga doir texnik jihatdan tartibga solish nima?

12. Texnik reglamentlar mazmuni qanday?

13. Texnik jihatdan tartibga solish davlat tizimini ayting?

14. Hayot faoliyati xavfsizligi qoida va meyorlarining buzilishi uchun qanday javobgarlik belgilanadi?

15. Hayot faoliyati xavfsizligi bo‘yicha qonunlarning bajarilishini nazorat qilib turish qanday davlat tashkilotlariga yuklatilgan?

16. Ishlab chiqarish korxonalarida necha pog‘onali nazorat amalga oshiriladi?

17. Hayot faoliyati xavfsizligiga doir tadbirlar qanday mablag‘lar hisobiga ta’minlanad?

18. Yo‘riqnomalar necha xil bo‘ladi?

19. Kirish yo‘riqnomasini ayting?

20. Dastlabki yo‘riqnoma qachon o‘tkaziladi?

21. Davriy yo‘riqnoma qachon va kim tomonidan o‘tkaziladi?

22. Navbatdan tashqari o‘tkaziladigan yo‘riqnomalarni ayting?

23. Maqsadli yo‘riqnoma nima maqsadda o‘tkaziladi?

24. N-1shakldagi dalolatnoma qachon ta’sis etilgan?

25. Baxtsiz hodisalarda qachon dalolatnoma to‘ldiriladi?

26. N-1shakldagi dalolatnoma necha yil saqlanadi?

27. N-1shakldagi dalolatnomani kim to‘ldiradi?

28. Baxtsiz hodisalarni maxsus tekshirish nima?

29. Baxtsiz hodisalarni maxsus tekshirishni kim o‘tkazadi?