3 g-guruh talabasi Urazbayev Saburjanning 2021-2022-oʻquv yiliga belgilangan amaliyot

Kichik o'lchamli integratsiya protsessorlari
Bu davrda ixcham makonda bir-biriga bog'langan ko'plab tranzistorlarni ishlab chiqarish usuli ishlab chiqildi. Integratsiyalashgan sxema (IC) ko'p sonli tranzistorlarni bitta yarimo'tkazgichga asoslangan qolipda yoki "chip" da ishlab chiqarishga imkon berdi. Dastlab, NOR eshiklari kabi juda oddiy ixtisoslashgan bo'lmagan raqamli sxemalar ICga miniatyura qilingan. Ushbu "qurilish bloki" IC'lariga asoslangan protsessorlar odatda "kichik miqyosli integratsiya" (SSI) qurilmalari deb ataladi. SSI IC'lari, masalan, Apollon Guidance Computer'da ishlatiladiganlar, odatda bir necha o'nlab tranzistorlarni o'z ichiga oladi. SSI IC-laridan butun protsessorni yaratish uchun minglab individual chiplar kerak edi, lekin avvalgi diskret tranzistor dizaynlariga qaraganda ancha kam joy va quvvat sarfladi.

DEC PDP-8 /I ning markaziy protsessor, asosiy xotirasi va tashqi avtobus interfeysi, o'rta miqyosli integral mikrosxemalar.

IBM System/370, System/360 ning davomi bo'lib, Solid Logic Technology diskret-tranzistorli modullardan ko'ra SSI IC -lardan foydalangan. DEC ning PDP-8 /I va KI10 PDP-10 lari ham PDP-8 va PDP-10 tomonidan ishlatiladigan individual tranzistorlardan SSI IC lariga o'tdi va ularning juda mashhur PDP-11 liniyasi dastlab edi. SSI IC-lari bilan qurilgan, ammo ular amaliy bo'lganidan keyin LSI komponentlari bilan amalga oshirildi.

Mikroprotsessorlar



Intel 80486DX2 mikroprotsessorining o'rami ( haqiqiy o'lcham: 12 × 6,75 mm) uning o'ramidagi

Vaio E seriyali noutbukning anakartidagi Intel Core i5 protsessor (o'ngda, issiqlik trubkasi ostida )
Noutbukning ichida, protsessor rozetkadan olib tashlangan

1971 yilda tijoratda mavjud bo'lgan birinchi mikroprotsessor Intel 4004 va 1974 yilda keng qo'llaniladigan birinchi mikroprotsessor Intel 8080 taqdim etilganidan beri ushbu protsessorlar klassi boshqa barcha markaziy protsessorlarni amalga oshirish usullarini deyarli butunlay ortda qoldirdi. O'sha paytdagi asosiy kompyuterlar va mini-kompyuterlar ishlab chiqaruvchilari eski kompyuter arxitekturasini yangilash uchun xususiy IC ishlab chiqish dasturlarini ishga tushirdilar va oxir-oqibat eski apparat va dasturiy ta'minot bilan orqaga qarab mos keladigan ko'rsatmalar to'plamiga mos keladigan mikroprotsessorlarni ishlab chiqardilar.
Operatsiya
Ko'pgina protsessorlarning asosiy ishi, ularning jismoniy shaklidan qat'i nazar, dastur deb ataladigan saqlangan ko'rsatmalar ketma-ketligini bajarishdir. Bajarilishi kerak bo'lgan ko'rsatmalar kompyuterning qandaydir xotirasida saqlanadi. Deyarli barcha protsessorlar o'zlarining ishlashida ko'rsatmalar aylanishi deb ataladigan olish, dekodlash va bajarish bosqichlarini bajaradilar.
Ba'zi ko'rsatmalar natija ma'lumotlarini to'g'ridan-to'g'ri ishlab chiqarishdan ko'ra dastur hisoblagichini boshqaradi; Bunday ko'rsatmalar odatda "sakrashlar" deb ataladi va dasturning harakatini tsikllar, shartli dastur bajarilishini (shartli o'tishdan foydalanish orqali) va funktsiyalarning mavjudligini osonlashtiradi. Ba'zi protsessorlarda ba'zi boshqa ko'rsatmalar "bayroqlar" registridagi bitlarning holatini o'zgartiradi. Ushbu bayroqlar dasturning o'zini qanday tutishiga ta'sir qilish uchun ishlatilishi mumkin, chunki ular ko'pincha turli operatsiyalar natijasini ko'rsatadi. Masalan, bunday protsessorlarda "taqqoslash" buyrug'i ikkita qiymatni baholaydi va qaysi biri katta yoki teng ekanligini ko'rsatish uchun bayroqlar registridagi bitlarni o'rnatadi yoki tozalaydi; Ushbu bayroqlardan biri keyinchalik dastur oqimini aniqlash uchun keyingi o'tish ko'rsatmasi bilan ishlatilishi mumkin.