“3 d texnologiyalar” fanidan O’quv qo’llanma

Nazorat uchun savollar: 
1.
Kompyuter grafikasi nima?
 
2.
Kompyuter grafikasining qanday turlarini bilasiz? 
3.
Uch o’lchovli grafikaning afzalliklari nimada? 
4.
Uch o’lchovli grafikaning apparat vositalarining qanday turlarini bilasiz? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

40 
2-Ma’ruza. Modellashtirish tushunchalari. Ob’yektlar va ularning tuzilishi.
Modellashtirish texnologiyasi. Poligonal modellar 
 
Reja: 
1.
Modellashtirishning asosiy tushunchalari 
2.
Poligonal modellar 
 
 
Modellashtirishning asosiy tushunchalari 
Modellashtirish – ob’yektlarni ularning modellari orqali tadqiqot qilish; real 
mavjud bo’lgan ob’yektlarning modellarini qurish va ularni shu modellari orqali 
o’rganish, shuningdek, tadqiqotchilar uchun qiziqarli hodisalarni bashorat qilish 
maqsadida real ob’yektlar, jarayonlar yoki hodisalarni modellari tergovi. 
Modellashtirish deganda ob’yektni (original) shartli tarzda, model deb atalavchi 
boshqa ob’yektga o’zgartirish deb qarash mumkin va bunda model ba'zi bir 
taxminlarda va muammolarda originalga yaqin xatti-harakatni ta'minlashi tushiniladi. 
Modellashtirish, odatda, ob’yektni o’zini emas, modeli orqali ob’yektning 
original xususiyatlarini bilish maqsadida amalga oshiriladi. Albatta, modellashtirish 
qaysi holda o’zini oqlaydi , original ob’yektdan ko’ra modelini yaratish onson 
bo’lganda yoki umuman ob’yektni yaratish kerak bo’lmaganda. 
Model deganda jismoniy yoki mavhum, xususiyatlari o’rganilayotgan ob’yekt 
xususiyatlariga o'xshash bo'lgan ob'yekt tushuniladi. Model uchun talablar vazifa va 
mavjud resurslar bilan belgilanadi. Modellar uchun umumiy talablar: 

Yetarlilik - ob'yekt xususiyatlarini juda aniq ifodalash yetarli; 

To'liqligi - ob'yekt haqida barcha zarur ma'lumotlar bilan qabul qiluvchini 
ta'minlash; 

Egiluvchanlik - sharoitlari va parametrlarini o’zgarishi davomida har xil vaziyatlarda 
o’zini ko’rsata olish; 

Ish murakkabligi mavjud vaqt va dasturiy ta’minot uchun maqbul bo'lishi kerak. 
Modellashtirish - ob'yekt modelini qurish va modelini o'rganish, uning xususiyatlarini 
o'rganish jarayoni. 
Shunday qilib, modellashtirish ikki asosiy bosqichlarni o'z ichiga oladi: 

---

41 

Modelni ishlab chiqish; 

Modelni o’rganish va natijalarni qabul qilish. 
Shuningdek, har bir bosqichda har xil vazifalar amalga oshiriladi va buning 
uchun bir biridan farqli metod va usullar ishlatiladi. 
Amalda, modellashtirishning turli xil metodlari ishlatiladi. Amalga oshirish 
uslubiga qarab, barcha modellar ikki keng sinfga bo'linadi: jismoniy va matematik.