3- mavzu Temir beton konstruksiyalri uchun mteriallar Betonning turlari va xossalari Betonning me’yoriy va hisobiy qarshiligi

Betonning me’yoriy va hisobiy qarshiligi

Betonning hisobiy qarshiliklari CHegaraviy holatlarning birinchi guruhi uchun beriladigan betonning hisobiy qarshiliklari Rb va Rbt ning ishonchlilik darajasi 0,997 ga teng. Ularning qiymatlari me’yoriy qarshiliklarni ishonchlilik koeffitsientiga bo’lish orqali aniqlanadi: Siqilish uchun Rb=Rbn/bs CHo’zilish uchun Rbt=Rbtn/bt bu yerda bs va bt - betonning siqilish va cho’zilishdagi ishonchlilik koeffitsientlari. Betonning siqilishdagi mustahkamligi bo’yicha klassini belgilashda bs=1,3, cho’zilish bo’yicha esa bt=1,5 olinadi. Lozim bo’lgan hollarda betonning hisobiy qarshiligi ish sharoiti koeffitsienti bi ga ko’paytiriladi. Mazkur koeffitsient elementning ishlash sharoiti, ish bosqichlari, kesim o’lchamlari va boshqa omillarga qarab birdan katta yoki kichik bo’lishi mumkin. Ko’p karra takrorlanuvchi yuklarda betonning hisobiy qarshiliklari Rb va Rbt ish sharoiti koeffitsienti b11 ga ko’paytiriladi. b1 ning qiymati kuchlanishlar tsiklining nosimmetrik koeffitsienti b=b,min/b,max hamda betonning turi va namligiga bog’liq holda aniqlanadi. Konstruktsiyani uzoq muddatli yuk ta’siriga hisoblashda agar beton mustahkamligining oshib borishini ta’minlovchi sharoit mavjud bo’lmasa (masalan, atrof muhit namligi 75 foizdan yuqori bo’lsa), u holda og’ir betonning hisobiy qarshiligi b2=0,9 ga ko’paytiriladi. Ko’tarma kran, shamol, zilzila, portlash singari qisqa muddatli yuklar ta’sir etsa, b2=1,1 olinadi.