3- laboratoriya mashg`uloti. Yuqx usulida dori preparatlarining tahlili laboratoriya mashg ‘ulotining rejasi

 
 
YUpqa qatlam xromatografiyasi.Asosiy terminlar va variantlari. 
YUpqa qatlamli xromatografiya - xromatografiyaning bu varianti shisha plastinkalardagi 
yupqa qatlamda joylashtirilgan adsorbent qavatida bajariladi. 

---

Ikki yo‘nalishli xromatografiya - dastlab bir yo‘nalishlarda keyin unga perpendikulyar 
yo‘nalishda amalga oshiriladi. Ikki yo‘nalishli xromatografiyada jarayonlar turli xil 
qo‘zg‘oluvchi fazalarda amalga oshiriladi. 
Qarama - qarshi fazali xromatografiyada qo‘zg‘olmas faza qutbsiz, masalan: sorbent 
qatlami uglevodorodlar yoki silikon shimdirilgan bo‘lishi, qo‘zg‘oluvchi faza esa qutbli bo‘lishi 
mumkin. 
Ekstraksion xromatografiya - xromatografik jarayon bajarilgach, modda yig‘ilgan
zonasidan birikmalarni erituvchilar bilan sorbentdan ekstraksiyalash bilan qayta eritib olib 
amalga oshiriladi. 
Xromatografik dog‘ - xromatografik analiz qilinuvchi birikma tahminan yumaloq 
formada yig‘ilib, to‘plangan joyi. 
Start nuqtasi (yoki chizig‘i) - sorbent qavatiga xromatografiyalanuvchi moddalarni 
o‘tkaziladigan qism plastinka qirg‘og‘idan 2-2,5 sm masofada belgilab olinadi. Plastinka ustida 
joylashtirilgan yupqa qatlamda nuqta yoki chiziq shaklida tekshiriluvchi eritmani kapillyar 
naycha yordamida joylashtirish bilan amalga oshiriladi. 
Xromatografik kameralar - qo‘zg‘oluvchi faza pori bilan xromatografik kamerani 
to‘yinishi shart. 
Erituvchi fronti - erituvchi sistemasi ko‘tarilib borgan chegara. Rf - kattaligi start va dog‘ 
zonasining markazi va qo‘zg‘oluvchi faza fronti orasidagi masofalar nisbati, kattalik «O» dan 
kichik qiymatga ega. 
YOpishtirilgan plastinkalar tayyorlashda sorbsion massani tarkibiga kiradigan biriktiruvchi 
modda sorbent va suv aralashmasidan tayyorlangan massa plastinkaga bir xil yuzada yoyiladi. 
YOpishtirilmagan plastinkalarda esa bog‘lovchisiz sorbsion xususiyatli modda plastinka 
yuzasiga bir xil qatlamda yoyiladi.
Ko‘tariluvchi xromatografiya - erituvchini kapillyar kuchi yordamida plastinka bo‘ylab 
pastdan yuqoriga ko‘tarilishi. 
Tushuvchi xromatografiya - erituvchini plastinkadan yuqoridan pastga tushishi. 
Gorizontal xromatografiya - plastinkani kamerada gorizontal joylashishi. 
YUpqa qavatli xromatografiya uchun adsorbentlar - YUQX uchun alohida adsorbentlar 
yuqori tozalikdagi bog‘lovchi qo‘shilmasi bilan xamda qo‘shimchasiz, shuningdek UB nur 
ta’sirida nurlanuvchi 284 nm 366 nm gacha fluoressensiya beruvchi qo‘shimcha moddalar 
bilan birga tayyor xolda chiqariladi.