28 mavzu: buxgalteriya hisobini konsepsiyasi va tamoyillari

Boshlang’ich xujjatlardagi xatolarni to’g’rilash tartibi 
Boshlang’ich  xujjatlarning  matni  yoki  rakamli  mahlum»  larini  tozalash  va 
to’zatish  mumkin  emas.  1qulda  tuzilgan  boshlang’ich  xujjatlarda  (kassa  va  bank 

---

 
128 
xujjatlaridan tashqari) qo’yilgan xatolar quyidagi tartibda to’g’ri lanadi. Noto’g’ri 
matn  yoki  summa  ustidan  chiziladi,  uning.tepasiga  to’g’ri  matn  yoki  summa 
yoziladi,  yoniga  «to’g’ri  langan»  degan  yozuv  qilinadi,  xujjatga  avval  imzo 
chekkan  shaxslar  yana  imzo  chekishib  to’g’ri  lashni  tasdiklashadi  va  to’g’ri  lash 
amalga  oshirilgan  sana  (kun,  oy,  yil)  yozib  qo’yiladi.  Kirim  va  chiqim  kassa 
orderlarida xech qanday  o’zgarish qilish mumkin emas. 
Buxgalteriya  hisobi  registriga  yozilgan  xo’jalik  operatsiyalarini  aks  ettirib 
turuvchi  hamma  yozuvlar  oy  yoki  yilning  oxirida  jamlanadi.  Bunday  jamlashdan 
maksad umumiy oborot summani va hamma schyotlar bo’yicha  oy yoki yil oxiriga 
qoldiqni  aniqlashdir.  Bundan  tashqari,  u  aniqlanilgan  jami  summalarning 
yozuvlarini  solishtirib  kurish  va  yo’l  qo’yilgan  xatolarni  topish  uchun  ham 
zarurdir.  Ezuvlarni  solishtirib  kurish  uchun  sintetik  schyotlar  bo’yicha    bosh 
daftarning  jami  ma’lumotlariga  muvofiq  aylanma  balansi  tuziladi,  kelib  chiqqan 
debet  va  kredit  oborotlarining  umumiy  summasi  ro’yxatga  olish  jurnali  bo’yicha  
oborot  summalarining  jami  yoki,  agar  hisob  mexanizatsiya  vositalari  bilan 
yuritilayotgan  bo’lsa,  u  paytda  nazorat  sonlar  ro’yxati      summasining  jami  bilan 
solishtiriladi.  Buxgalteriya  hisobi  registrida  yozuvlarning  to’g’ri    amalga 
oshirilishini ta’minlash uchun aylanma balansning debet va kredit summalari teng 
kelishi  kerak.  Bu    tenglik  xronologik  yozuv  (ro’yxatga  olish  jurnali) 
ma’lumotlarining  muntazam  yozuv  (bosh  daftar)  ma’lumotiga  to’g’ri    kelishidan 
kedib  chiqadi.  Buxgalteriya  hisobi  registrlarida  aniqlangan  xatoliklar  belgilangan 
tartibga muvofiqq kechiqtirilmasdan to’zatilishi. zarur.