Suniy nafas olish – parvarish qiluvchining o’pkasidan jabrlanuvchiga havo chiqarishi. Bu havoda jonlanish uchun yetarlicha kislorod mavjud.
‘’Og’izdan og’izga’’ suniy nafas olishning birinchi usuli jabrlanuvchining boshini egilgan holatda (og’iz ochiq), og’zini jabrlanuvchining ochiq og’ziga bosish orqali amalga oshiriladi. To’g’ridan to’g’ri doka yoki ro’mol orqali va unga keskin nafas oling 1 daqiqada 10-12 nafas olinadi. Ikkinchi usul – og’izdan burungacha havo burun orqali puflanadi og’zini maxkam yopadi jabrlanuvchini og’zini ochib bo’lmaganda ushbu usuldan foydalaning. Uchinchi usul – to’g’ridan to’g’ri yurak masaji – uning ishini va qon aylanishini tiklash uchun amalga oshiriladi bilvosita yurak massajini o’tkazuvchi uchun jabrlanuvchi qattiq skamekaga yoki polga joylashtiriladi va tezda qattiq kiyimdan chiqariladi. Yordam ko’rsatuvchi shaxs jabrlanuvchining chap tomonida turadi ko’kragining pastki qismidagi qobilyatsiz nuqtaga cho’zilgan kaftini qo’yadiva bosimnioshirish uchun ikkinchi qo’lini birinchi qo’liga qo’yadi ko’kragiga bosing so’ngra tez silkinishlar bosish chastotasi 1 soniya agar yordam bir kishi tomonidan amalga oshirilsa uxolda OX 14 – 15 bosim keyin esa 2-3 chuqur nafas oladi jami 1 daqiqada 50-60 ta siqish tiklanishning dastlabki belgilari paydo bo’lgandan keyin yurakning tashqi massaji va suniy nafas olish yana 5-10 daqiqa davom ettirlashi kerak bu esa o’z ilxomlanish paytiga to’g’ri keladi.
6.1 Singan, ko’kargan, kesilgan, zaharlangan, kuygan sinishlar uchun birinchi yordam.
-oyoq yoki qo’l singan taqdirda shifokor kelishidan oldin yoki eng yaqin tibbiy markazga etkazib berishdan oldin, oyoqlarga qo’llarga shinalar qo’yish bint yoki sharf bilan bog’lash. Sinish belgilari; og’riq tananing shikastlangan qismining g’ayritabiy shakli suyakning singan hududida g’ayritabiy shakli suyakning singan hududida g’ayritabiy harakatchanligi;
-har qanday ko’karishlar va burmalar bilan zararlangan joy qattiq bo’lishi kerak bog’lang va unga sovuq narsa qo’ying uni tez tibbiy yordam punktiga yetkazing; Kuyish – bu yuqori harorat kimyoviy moddalar elektr toki quyosh nurlari va roentgen nurlari tasirida to’qimalarining shikastlanishi birinchi yordam ko’rsatishda zararlangan joyga steril bandaj muz yoki sovuq suv bilan pufak qo’yish va jabrlanuvchini kasalxonaga yuborish kerak.
-zaxarlanganda tez yordam kelishidan oldin jabrlanuvchiga kaliy marganeysning 0.1%li eritmasini bering.