26 authors, including: Some of the authors of this publication are also working on these related projects

Амалга ошираётган ислоҳотларимизни янада чуқурлаштириш
ва фуқаролик жамияти қуриш - ёруғ келажагимизнинг асосий омилидир: Ўзбекистон
Республикаси Конституцияси қабул қилинганининг 21 йиллигига бағишланган
тантанали маросимдаги маъруза // Халқ сўзи. - 2013. - 7 дек.
423

---

Shu ma’noda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning 
tashabbusi bilan 2007-yilda qabul qilingan «Davlat boshqaruvini yangilash 
va yanada demokratlashtirish hamda mamlakatni modernizatsiya qilishda 
siyosiy partiyalarning rolini kuchaytirish to‘g‘risida»gi konstitutsiyaviy 
qonun va «O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining moddalariga 
tuzatishlar kiritish to‘g‘risida 
(89-moddasiga, 93-moddasining 15-bandiga, 
102-moddasining ikkinchi qismiga)»gi qonun siyosiy partiyalar va ular 
fraksiyalarining huquq va vakolatlarini kengaytirish hamda ularning davlat 
boshqaruvidagi ishtiroklarini faollashtirish hamda parlamentning roli va 
ta’sirini kuchaytirishda muhim ahamiyat kasb etdi. Ushbu qonunlar 
quyidagilarni nazarda tutdi:
birinchidan,
turli xil siyosiy maqsadlarni ko‘zlaydigan, saylovlardan 
so‘ng shakllantirilgan hukumatning tutadigan yo‘li (kursi) va dasturiga o‘z 
munosabatini belgilab oladigan siyosiy partiyalar fraksiyalarining huquqiy 
maqomi aniq belgilandi. Bunda, Qonunchilik palatasida ko‘pchilik o‘rinni 
egallagan siyosiy partiya fraksiyasi parlamentdagi ko‘pchilikni tashkil etadi. 
Shu bilan birga, parlamentdagi ko‘pchilikni o‘zlarining dasturiy vazifalari 
yaqinligi yoki o‘zaro mosligidan kelib chiqqan holda blok tuzayotgan bir 
necha siyosiy partiya fraksiyalari va O‘zbekiston ekologik harakatidan 
saylangan deputatlar ham tashkil etishi mumkin. Yangidan shakllangan 
hukumatning tutgan yo‘li (kursi) va dasturi yoki uning ayrim yo‘nalishlariga 
qo‘shilmaydigan siyosiy partiyalar fraksiyalari o‘zlarini muxolafat deb e’lon 
qilishlari mumkin;
ikkinchidan,
siyosiy partiya tomonidan nomzodi ko‘rsatilgan va 
Qonunchilik palatasiga saylangan deputat faqat shu partiya fraksiyasining 
a’zosi bo‘lishi mumkinligi belgilandi;
uchinchidan,
siyosiy partiyaning Qonunchilik palatasida tuzilgan 
fraksiyasi o‘z vakilining palata Spikeri o‘rinbosari lavozimlaridan birini 
egallashida kafolatli huquqqa ega bo‘ldi.
O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti Islom Karimov qayd 
etganidek, mazkur qonunlardagi barcha moddalar milliy davlatchilik 
negizlarini mustahkamlash, jamiyatimizni demokratlashtirish va liberallash- 
tirish, barqaror taraqqiyot kafolatini ta’minlash va shu asosda iqtisodiyotning 
o‘sish suratlari va xalqimizning hayot darajasini izchillik bilan ko‘tarib 
borishdek ezgu maqsadlarga xizmat qilishi muqarrar1.
Prezidentimiz Islom Karimov tomonidan ishlab chiqilgan «Mamlaka- 
timizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik