220 guruh Musayeva Nigora 1-топшириқ

д. Тадқиқот предметининг тасвири намоён бўладиган йўналиш.
15. Илмий матнни таҳрир қилиш нима?
а. Ўз фикрларининг ифодасини, тил шаклини аниқлаштириш мақсадида муаллиф амалга оширган матн тузатиши;
б. Мазкур матннинг бўлғуси ўқувчисининг манфаатларини таъминлаш мақсадида профессионал муҳаррир амалга оширадиган матннинг ўзига хос танқиди;
c. Матннинг орфографик ва пунктуацион жиҳатдан тўғрилигини корректор томонидан текширилиши;
д. Муаллиф томонидан дастлабки синовбосма матннинг қўлёзмасига мувофиқлигига текшириш.


1.Tezis (yun. thesis — qoida, isbot) — I) keng maʼnoda — baxeda yoki biror nazariyani bayon qilishda aytilgan har qanday fikr; tor maʼnoda — asosiy fikr, prinsip; 2) mantiqda isbot kilishni talab etuvchi fikr, mulohaza
Tezis – Ilmiy asar, maqola, doklad va shu kabilardagi asosiy g’oyalarning
qisqa va lo’nda ifodasi.
Xaqiqat ekanligi isbotlanishi lozim bo’lgan hukm, mulohaza, fikr.
Tezislar bir-biri bilan mantiqan bog'liq bo'lishi kerak. Bundan tashqari, ularning isboti asosiy asar matnida bo'lishi mumkin.
Tezislar katta asarning mazmunini ochib berishi kerak, lekin uni takrorlamasligi kerak. Undan tasodifiy iboralarni yulib olishning hojati bo'lmaganidek, butun hisobotni qayta yozishning hojati yo'q.
Tezis yozishdan oldin, asarda bayon qilingan muammoning mohiyatini chuqur anglab olishingiz kerak.
Tezislar boshqa ilmiy matnlardan kichik hajmlari bilan ajralib turadi
Tezislar ikki xil. Ba'zilari boshqa muallifning ishi uchun, boshqalari o'z asarlari uchun tuzilgan.
Tezis qisqa bo'lishi kerak, ammo keng va chuqur fikr bildirish kerak.
Da'volar tasdiqlanishi kerak. Oqish yoki og'zaki ravishda berilgan, yoki u ishda.
Tezislarda hech qanday hissiy baho berilmasligi kerak. Ular quruq ilmiy uslubda yozilgan bo'lishi kerak, lekin ayni paytda tushunarli. Har qanday o'quvchi yoki tinglovchi muammoni aniqlay olishi.
Ko'pincha nafaqat professional olimlar, balki talabalar va hatto maktab o'quvchilarining hayotida ilmiy ish, ma'ruza yoki nutqning avtoreferatini yozish talab etiladigan holatlar yuzaga keladi. Agar mutaxassislar o'zlarining katta tajribalari tufayli bu vazifani osonlikcha engishsa, talabalar ko'pincha qiyinchiliklarga duch kelishadi. Bu ilmiy tezislarning mohiyatan an'anaviy yozma asarlardan farq qilishi va ularni tuzish turli qoidalarga bo'ysunishi bilan izohlanadi
Shuni unutmangki, tezislar har qanday ilmiy ishning hajmi jihatidan har doim ham kichikroq. Amaldagi qoidalarga muvofiq, ular A4 formatidagi, 12 punkt hajmida bosilgan 2 ta bosilgan varaqdan oshmasligi kerak. O'zingizning konturingizni qisqartirilgan so'zlarga aylantiring, lekin uning asosiy fikrlaridan mahrum bo'lishga ehtiyot bo'ling. Ovozni turli xil "suv" matni, misollar, lirik chekinishlar va boshqalar bilan kamaytiring. Sizning tezislaringiz aniq, ravshan va aniq bayon qilinishi kerak. Amaldagi formulalarning noaniqligi mutlaqo qabul qilinishi mumkin emas.


Tezislarning asosiy qismini tuzib, ishning maqsadlari va olingan xulosalarini aniq bayon qilishda g'amxo'rlik qiling. Tezislarni tuzib bo'lgach, yana bir bor o'zingizning ishingizni diqqat bilan qayta o'qing va uning barcha qismlari mantiqiy ravishda bir-biriga bog'liqligini tekshiring, ular orasida qarama-qarshiliklar yoki bir-biriga bog'liq bo'lmagan bo'laklar mavjudmi. Agar kerak bo'lsa, siz alohida pozitsiyalarni almashtirishingiz mumkin. Asosiysi, asar aniq tuzilishga va taqdimotga ega. Tezislar topilmalar va tadqiqot natijalari ro'yxati bilan yakunlanishi kerak