21. Mavzu : Mikroprotsessorli qurilmalar. Reja. Mikroprotsessorlar va mikroprotsessorli komplektlar. Mikroprotsessorlarning qo‘llanilishi



Download 62,5 Kb.
Sana28.04.2023
Hajmi62,5 Kb.
#932973
Bog'liq
21 Mavzu Mikroprotsessorli qurilmalar Reja Mikroprotsessorl


21. Mavzu : Mikroprotsessorli qurilmalar.
Reja.
1. Mikroprotsessorlar va mikroprotsessorli komplektlar.
2. Mikroprotsessorlarning qo‘llanilishi.
3. Mikroprotsessorda axborotga ishlov berish.
Mikroprotsessor (MP), protsessor kabi hisoblash mashinalarining murakkab universal dasturiy boshqariluvchi qurilmasidir. Fizik jihatdan MP integral yuqori integratsiya darajali mittisxemalar ko‘rinishida tayyorlanib, puxtaligi katta, o‘lchamlari kichik, narxi nisbatan arzon bo‘ladi. Universal buyruq majmuasi mavjudligi MP strukturasini o‘zgartirmay turib xalq xo‘jaligining turli sohalarida keng qo‘llanilishini ta’minlaydi. Mikroprotsessorlarning yaratilishi hisoblash texnikasida yangi erani ochdi va axborot vositalarini qayta ishlov berishga olib keldi. Birinchi mikroprotsessor 1971-yilda amerikaning Intel firmasi xodimi M.Xoff tomonidan yaratildi. Integral mittisxema yig‘imini yaratish o‘rniga M.Xoff universal EHM ni bitta murakkab integral mantiqiy sxemani taklif etdi. Birinchi mikroprotsessorlarning ishlab chiqilishi, hisoblash texnikasidagi loyiha texnologiyasini nisbatan o‘zgartirishga olib keldi. Endi har bir yangi texnika uchun, o‘zini yangi integral mittisxemasini ishlab chiqarish shart bo‘lmay qoldi. Buning o‘rniga, talab etiladigan funksiya uchun dasturiy ta’minot ishlab chi qish
kerak bo‘ladi. Birinchi mikroprotsessorlar 4-razryadli ikkilik sonlar uchun yaratildi. Integratsiya darajasi ortishi bilan 8,16-razryadli va hozirgi vaqtda 32-razryadli MP lar chiqarila boshlandi. Razryad soni ortishi bilan xotiraga adreslanadigan sig‘imi ham ortadi. O‘zining imkoniyatlari bilan zamonaviy MP o‘rta EHM va mini EHM protsessorlariga yaqinlashadi. Mikroprotsessorlarning
qo‘llanilishi, universal hisoblash mashinalari strukturasini bir qancha soddalashtirishga olib keladi va bu mittikompyuter deb ataladi.
Mittikompyuter modullar (bloklar) majmuasidan iborat bo‘lib, tizimli shinaga ulangan katta integral sxema (BIS) ko‘rinishida bajariladi. Tizimli shina deb, ulardan signallarni uzatuvchi elektr o‘tkazgichlar majmuasi tushuniladi. Ular funksional vazifalari bo‘yicha guruhlanadilar.
Mikroprotsessorda axborotga ishlov berish, oqimni boshqarish, buyruqlarni interpritatsiya qilish, shuningdek, shina ishini boshqarish MP yordamida amalga oshiriladi. Axborotni saqlash funksiyasini xotira qurilmasi bajariladi; unga doimiy va tezkor xotira kiritiladi. Tashqi qurilmalar bilan aloqani, kiri tish va chiqa rish «PORT» deb ataluvchi modul orqali amalga oshiriladi. Port MP bilan qandaydir tashqi qurilma uchun oraliq interfeys bo‘lib: katta hajmdagi axborotni tashqi xotirada saqlash, aloqa liniyasi printer, klaviatura bilan amalga oshiriladi. Interfeys – bu tashqi qurilmalar bilan mikrokompyuterni o‘zaro bog‘lovchidir. Tashkiliy shinali mikrokompyuterning struktura sxemasi 11.41-rasmda keltirilgan. Modullar o‘zaro bog‘lanishi adres shinasi berilganlar va boshqaruv yordamida amalga oshiriladi. Bunday sxema ko‘pchilik zamonaviy mikrokompyuterlar uchun xarakterli, hamma tipdagi mashina operatsiyalarini yozish imkoniyatini beradi.
B erilganlarni MPdan xotiraga yozish; xotiradan berilganlarni mikroprotsessor yordamida o‘qish; MPdan berilganlarni berilganlar kirishi qurilmasiga yozish; berilgan chiqishdan, berilganlarni mikroprotsessor yordamida o‘qish; MPdagi uzilishlarni qayta ishlash; xotiraga to‘g‘ridan to‘g‘ri MP nazoratida kirish; MP ichki registrlari ishi. Har qanday mikrokompyuter ishini yuqorida bayon etilgan operatsiyalar yordamida tasavvur etish mumkin. Mikrokompyuterlarning tuzilish prinsiplarini quyidagicha ta’kidlash mumkin: Modulli tashkil etish prinsipida, mikrokompyuter modular yig‘indisidan quriladi. Modul, konstruktiv, funksional, elektr jihatidan tugallangan hisoblash qurilmasi. U, mustaqil yoki boshqa modullar bilan, ushbu sinf masalasini yechish imkoniyatiga ega.
TEKSHIRUV UCHUN SAVOLLAR:
1. Mikroprotsessor va controller vazifasi qnday?
2. PORT nima?
Download 62,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish