2021, Maxsus son “pedagogik mahorat” ilmiy-nazariy va metodik jurnal issn 2181-6883

 
янги ахборотларни ўзлаштиради; 
✓
 
давр талабларини чукур англайди; 
✓
 
янги билимларни излаб топади; 
✓
 
уларни қайта ишлайди ва ўз амалий фаолиятида самарали қуллайди. 
Муҳокамалар ва натижалар.
Педагогнинг касбий компетентлигини ривожлантириш.
Мутахассиснинг ўз устида ишлаши қуйидагиларда кўринади: фаолиятга танқидий ва ижодий 
ёндашиш; касбий ва ижодий ҳамкорликка эришиш; ишчанлик қобилиятини ривожлантириш; салбий 
одатларни бартараф этиб бориш; ижобий сифатларни ўзлаштириш [1]. 
1996 йил Европа кенгашида, демократик жамиятни сақлаб қолиш, иқтисодиётни қайта 
ўзгартириш ва мехнат бозорининг янги талабларига мос келувчи “таянч компетенция” тушунчаси 
киритилади. 1996 йил Европа Кенгаши дастури бўйича Берн шаҳрида бўлиб ўтган анжуманда, 
самарали ишлаш ва олий таълимни давом эттириш учун таълим олувчи эга бўлиши лозим бўлган 
таянч компетенцияни (key competencies) белгилаш, таълимни ислоҳ қилиш учун муҳим аҳамиятга эга 
эканлиги таъкидланган. Вало Хутмахернинг умумлашган маърузасида таянч (key) компетенциялар 
сифатида тадқиқотчилар томонидан белгиланган турлича ёндашувлар мавжудлиги таъкидланган. 
Улар атиги иккита - ёзиш ва фикрлай олиш (scriptural thought (writing) ва rational thought) ёки еттита; 
ўрганиш; тадқиқот олиб бориш; фикрлаш; муносабатда бўлиш; жамоада ишлаш; иш бажара олиш; 
ишни охирига етказиш; мослашиш каби бўлиши мумкин.
Компетентли ёндашув қуйидаги вазифаларни амалга ошириш имконини беради: 
•
талабаларнинг ўз мақсадлари билан педагогларга қўйилган, таълим мақсадини 
мувофиқлаштириш; 
•
ўқишда талабаларнинг масъулиятлилиги ва мустақиллигини ошириш ҳисобига педагогнинг 
меҳнатини енгиллаштириш; 
•
таълим мазмунини механик қисқартириш ҳисоби эмас, балки индувидуал мустақил таълим 
улушини ошириш ҳисобига талабалар ишини енгиллаштириш; 
•
ўқув ва тарбиявий жараёнлар бирлигини назарётда эмас, балки амалиётда таъминлаш; 
•
талабаларни онгли ва масъулиятли таълимга тайёрлаш.
Компетентликни ривожлантириш - бу мутахассиснинг бутун фаолияти давомида 
тўхтамайдиган жараён. Мазкур жараёнда битирувчиларнинг касбий фаолиятга тайёрлиги нафақат 
эгаллаган билим, кўникма ва малакаларга, балки баъзи қўшимча сифатларга ҳам боғлиқ бўлиб, 
бугунги кунда уни белгилаш учун компетентли ёндашувнинг асосий бирликларидан иборат 
“компетенция” ва “компетентлик” тушунчалари ишлатилмоқда. 

---