2020 Domuladjanov Ibragimjon

SANOAT KORXONALARINI ELEKTR XAVFI BO‘YICHA SINFLARGA BO‘LISH 
Xamma sanoat korxonalari xonalari odamlar uchun elektr urishga xavflik darajasi bo‘yicha 
uchta sinfga bo‘linadi.  
Xavfsiz xonalar nisbiy namligi va xavo xarorati normal xolatda bo‘lgan (

=40-60% T=18-25 
0
S )va elektr toki o‘tkazmaydigan (masalan, yog‘och) polga ega bo‘lgan sanoat korxonalari xonalari 
kiradi.  
Bunga misol tariqasida ma’muriy binolar xonalari, aniq asboblari yig‘ish sexlari va boshqalar 
kiradi. Unday xonalarda xavoning nisbiy namligi va xarorati normal xolatda, poli yog‘ochdan bo‘lib 
elektr tokini o‘tkazmaydi.  
Xavfli xonalar bularga nisbiy namligi uzoq vaqt 75% va undan  yuqori bo‘lgan - nam xonalar, 
xavo xarorati uzoq vaqt 35 
o
S dan ortiq bo‘lgan issiq xonalar, xona xavosida tok o‘tkazuvchi changlar 
ajralib  chiqish  mumkin  bo‘lib  ko‘mir  va  metallarning  changlari,  bu  changlar  miqdori  tok 
o‘tkazgichlar  va  elektr  qurilmalari  ichiga  kirib  elektr  xavfi  vujudga  keltiradigan,  tok  o‘tkazuvchi 
polga (metall, temir beton, er, g‘ishtli pollar) ega bo‘lgan va ishlayotgan ishchi bir vaqtning o‘zida 
bir tomondan erga ulangan metall konstruksiyalari, texnologik jixozlarga xamda ikkinchi tomondan 
elektr qurilmalarining metall korpuslariga tegib mumkin bo‘lgan sanoat xonalari kiradi.  
Bunga  mashinasozlik  sanoati  korxonalari  sexlari,  zinapoyalar  isitilmaydigan  skladlar  va 
boshqalar  kirada.  O‘ta  xavfli  xonalar-bularga  namligi  juda  yuqori  bo‘lgan  (

=100%  devor,  shift, 
pollarda suv tomchilari paydo  bo‘ladi), xarorati 35 
o
S va unda yuqori, xavo tarkibida ximiyaviy aktiv 
moddalar  bo‘lib,  bular  elektr  o‘tkazgichlarning  muxofaza  qobiqlarini  emirish  xususiyatiga  ega 

---

 
75 
bo‘lgan,  shuningdek,  xavfli  xonalarga  xos  bo‘lgan  belgilarga  ega  bo‘lgan  sanoat  korxonalarini 
bajaradigan joylarni kiritish mumkin.