Eng oddiy radiopriyomnik. Eng oddiy radiopriyomnikning sxemasi 12- rasmda ko‘rsatilgan. U antenna,tebranish konturi,detektor, kondensator va telefondan tuzilgan zanjirdan iborat.
Telekursatuvlarning fizik asoslari. Toshkent—televidenie vatani.
Telekursatuvlarning fizik asoslari. Telekursatuvlarni amalga oshirish prinsipi radio eshittirishlar sxemasidan uncha katta fark qilmaydi. Farki shundan iboratki, uzatuvchi kurilmada yukori chastotali tebranishlar fakat tovush signallari bilan emas,balki tasvir signallari bilan kammodullashtiriladi.Narsalarning tasvirlarini elektr signallariga aylantirish ikonoskop deb ataluvchi elektron nurli trubka yordamida amalga oshiriladi.
Ikonoskopdan olinadigan elektr tebranishlar radiouzatuvchiga uzatiladi va ular tarkatilayotgan to‘lqinlarni,tovush uzatganda
mikrofon zanjiridagi o‘zgaruvchan tok radioto‘lqinlarni qanday modullashtirgan bo‘lsa,xuddi shunday usulda modullashtiradi.
Qabul qiluvchida olingan signallarni kurinuvchi tasvirga aylantirish vakuumli elektron-nurlitrubka—kineskop yordamida amalga oshiriladi.
Elektronda asta uzatgichda qanday xarakatqilgan
bo‘lsa, kineskopdagi elektron dasta xam ekranda xuddi shunday xarakatni takrorlaydi.Telekursatuvlar signallarini o‘zatish ultrakiska to‘lqinlar diapazonida amalga oshiriladi. Bu signallarni Qabul qilish to‘gridan-to‘g‘ri ko‘rish chegarasida amalga oshiriladi. Masalan,balandligi 540m
«Ostankino» teleminorasi 130 km ga telekursatuvlarning ishonchli qabulini ta’minlay oladi. 1985 yilda qurib bitirilgan, balandligi 375 m bo‘lganToshkent teleminorasi esa telekursatuvlarni100 kmga ta’minlaydi
(13-rasm).
Telekursatuvlarni yo‘ldosh orqali uzatish va qabul qilish.Telekursatuvlarni uzoq masofalarga uzatish uchun maxsus kurilmalar(retranslyator) dan foydalaniladi. Aloqa yo‘ldoshlaridan foydalanish esa telekursatuvlarni Yer sharining istalgan nuqtasiga uzatishga va Qabo‘l qilishga imkon beradi. Signallar yo‘ldoshga uzatiladi,yo‘ldosh esa ularni belgilangan maydondagi antennalarga yo‘llaydi.Bunday yo‘ldoshlar, odatda,geostatsionar orbitalarda faoliyat kursatadi. Masalan, xozir Rossiyaning shu orbitada faoliyat kursatayotgan o‘ndan ortik yo‘ldoshlari mavjud. Bu yo‘ldoshlarda 70 ta uzatkich (translyator) bo‘lib, ularning 50 tasi telekursatuvlarni uzatishga ajratilgan. Shuni ta’kidlash lozimki, yo‘ldoshni kosmosning biror nuqtasida joylashtirish uchun elektr aloqaning xalkaro uyushmasidan ruxsatnoma olinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |