2019 O‘qish oxi

Chalavoyning  to‘la  tushi
Olqor  Damin
Tushimda-chi,  tushimda
Qiziq  ishlar  bo‘lganmish.
„Ikki“larga  to‘rxaltam
Roppa-rosa  to‘lganmish!
http://eduportal.uz

---

53
Ko‘rmagandek  hech  narsa
Ketarmishman  shaharda.
Olarmishman  chap  qo‘lga,
O‘ngim  tolsa  agarda.
To‘rxaltaga,  goh  menga
Hamma  hayron  boqarmish.
Izza  bo‘lish  qayoqda,
Qaytaga  xush  yoqarmish.
Birov  oxir:
– Qo‘yib chiq, bor uyingga! –
                        der  emish.
–  O‘zim  gumdon  qilay  yo,
Ber  bu  yoqqa,  ber!  –  dermish.
„Eha,  eha,  nega?..“  deb
Tegarmishman  joniga.
„Yo‘qot  bularingni!..“  –  deb
Tushirdi-ku  jag‘imga.
Shundoq  ketsam  uyg‘onib,
Soat  ham  o‘n  bo‘libdi.
„Tinchlikmi?..“  deb  tepamda
Oyim  kulib  turibdi.
1.  She’rni  ifodali  o‘qing.  Nima  uchun  sarlav-
haga  „Chalavoyning  to‘la  tushi“  deb  nom
qo‘yilgan?
2.  „Shundoq  ketsam  uyg‘onib,  Soat  ham  o‘n
bo‘libdi“  misrasidan  nimani  tushundingiz?
http://eduportal.uz

---

54
Jumboq  hikoya
 
Muhabbat  Hamidova
(Hikoya)
Sardorning  xotirasi  yaxshi  emas.  Qancha
harakat  qilsa  ham,  she’rni  to‘laligicha  yodlab
ololmaydi.  Yo‘q,  yodlaydi.  Ammo  doskaga  chi-
qishi  bilan  hammasi  esidan  chiqib  ketadi.  Bu
haqda  o‘rtog‘iga  aytgandi.  O‘rtog‘i  shunday  mas-
lahat  berdi:
–  Men  yodlashning  oson  yo‘lini  bilaman.
She’rni  daftarga  uch-to‘rt  marta  ko‘chirib  yoza-
man.  Avval  daftarga  qarab  ovoz  chiqarib
o‘qiyman,  keyin  uni  yopib,  yoddan  aytaman.
Esimdan  chiqqan  joyida  daftarga  qarab  ola-
man.  Darrov  esimga  tushadi.  Doskaga  chiq-
qanimda  esa  daftar  varag‘ini  yirtib,  cho‘n-
tagimda  ushlab  turaman.  Shunda  xotirjam  bo‘-
laman.
Bu  fikr  Sardorga  ma’qul  tushdi.  Ammo
kattagina  she’rni  qayta-qayta  ko‘chirishga  erin-
di.  Kitobni  ko‘tarib  yurib  yodlash  esa  oson
emas.  O‘ylab  yo‘lini  topdi.  Qo‘ylarini  qirga
haydab  ketayotganida  kitobdan  she’r  yozilgan
sahifani  shartta  yirtib  oldi.  Qo‘ylari  o‘tga  yoyi-
lib  ketgach,  tepalikka  chiqib,  cho‘ntagidagi  va-
raqni  oldi.  Tikka  turganicha  baland  ovoz  bilan
she’rni  o‘qishga  tushdi.  Ovoz  jarangidan  o‘zi
zavqlanar,  iloji  boricha  ifodali  o‘qishga  intilardi.
http://eduportal.uz

---

55
Shu  taxlit  o‘qidi,  o‘qiyverdi.
Ertasiga  Sardor  she’rni  yoddan,  tutilmasdan,
ifodali  qilib  aytgani  uchun  ustozi  „besh“  baho
qo‘ydi.
–  Oyijon,  men  „besh“  oldim,  mana,  –
deya  kundaligini  oyisiga  ko‘rsatdi  Sardor.
–  Tabriklayman,  bolam,  rahmat,  –  o‘g‘lini
bag‘riga  bosdi  oyisi.
–  Oyijon,  menga  emas,  kitobga  rahmat,  –
dedi  Sardor  cho‘ntagidan  ezilib  ketgan  varaqni
olib.
Oyisi  bir  Sardorga,  bir  uning  qo‘lidagi  g‘i-
jimlangan  varaqqa  qaradi.  Keyin:
–  Bilmadim,  bolam,  kitob  sening  rahma-
tingni  qabul  qilarmikan,  –  dedi  xomush.
1.  Hikoyani  o‘qing.  Sardor  to‘g‘ri  ish  qildimi?
2.  Siz  she’rni  qanday  yodlaysiz?