Молиявий таҳлилнинг назарий асослари.
Молиявий таҳлилнинг илмий асослари. Молиявий таҳлил иқтисодиётда содир
бўлган, бўлаётган ва бўладиган жараёнларни ўрганишга диалектик нуқтаи назаридан
ёндошиш. Билиш назарияси. Объектив дунёни билиш. Билиш жараёни, диалектик
хусусият. Воқеликнинг инъикоси. Молиявий таҳлилнинг предмети, вазифалари ва
мазмуни. Бозор муносабатлари шароитида молиявий таҳлилни вужудга келиши.Унинг
назарий ва амалий масалалари. Оқилона молиявий қарорларини қабул қилиш. Молиявий
таҳлилда қўлланиладиган кўрсаткичлар тизими. Молиявий таҳлилда кулланиладиган
ахборот манбалари. Молиявий ҳисобот, уларни тузишда ва фойдаланишдаги тамойиллари.
Молиявий таҳлилнинг методи ва махсус усуллари. Молиявий таҳлилнинг методологик
асослари диалектик билиш назарияси ва иқтисодий назария фанларидир.Таҳлил қилиш
жараёнида фойдаланиладиган дедуктив ва индуктив, анализ ва синтез усуллари.
Молиявий
таҳлилда
фойдаланиладиган
махсус
усуллар:
таққослаш
усули,
гуруҳлаштириш, етакчи звенони ажратиб қўйиш усули, мутлақ ва нисбий миқдорлар,
динамик усуллар, индекслар, бартараф этиш, занжирли алмаштириш усули, баланс усули.
Молиявий таҳлилда иқтисодий математик усулларни қўллаш. Молиявий таҳлилнинг
маълумотлар билан таъминланиши. Маълумотлар содир бўлган ҳодиса ва жараёнларни
ўзида ифода этган бирламчи ҳужжатлар ва бошқа воситаларда акс этадиган рақамлар,
белгилар ва хабарлардир. Ахборотлар бу маълумотларни жамлаш уларни ишлаш орқали
маълум тизимга келтириш натижасида ҳосил бўлган ижтимой-иқтисодий жараёнларни
ифода этадиган маълумотлар мажмуасидир. Молиявий таҳлилини ташкил этиш.
Молиявий натижалар таҳлили.
Бозор
иқтисодиёти
шароитида
молиявий
натижалар
(фойда
ёки
зарар)
корхоналарнинг иш фаолиятидаги энг асосий кўрсаткичдир. Вертикал таҳлил, горизонтал
таҳлил, асосли ёки тренд таҳлили. Иқтисодий таҳлилда молиявий натижалар турлари.
Молиявий натижалар таҳлилнинг асосий вазифалари. Харажат таркиблари - сотилган
маҳсулот ишлаб чиқариш таннархи, давр харажатлар, молиявий фаолиятдан харажатлар,
фавқулодда харажатлар. Маҳсулот сотишдан олинган ялпи фойда ва унинг ўзгаришига
таъсир этувчи омиллар таҳлили. Маҳсулотларни сотишдан олинган соф тушум.
Маҳсулотларни ишлаб чиқариш таннархи. Корхоналар асосий фаолиятидан олинган
фойда ва унинг ўзгаришига таъсир этувчи омиллар таҳлили. Маҳсулотларни сотишдан
олинган ялпи фойда. Давр харажатлари. Асосий фаолиятнинг бошқа жараёнларидан
олинган даромад ва харажатлар. Корхоналар умумхўжалик фаолиятидан олинган фойда ва
унинг ўзгаришига таъсир этувчи омиллар таҳлили. Ш ўъба ва уюшма корхоналардан
олинган дивидендлар. Бошқа олинган дивидендлар. Ш ўъба ва уюшма корхоналарга
берилган ва олинган қарзлар бўйича фоизлар. Бошқа тўланган ва олинган фоизлар.
Валюта курсининг ўзгаришидаги фарқлар. Молиявий фаолиятдан бошқа даромадлар ва
харажатлар. Солик тўлагунга қадар фойда ва унинг ўзгаришига таъсир этувчи омиллар
таҳлили. Умумхўжалик фаолиятидан фойда (зарар). Фавқулодда фойда. Соф фойда ва
унинг ўзгаришига таъсир этувчи омиллари таҳлили. Солиқ тўлангугна қадар фойда.
Тўланган солиқлар ва бошқа солиқ тўловлари.
Do'stlaringiz bilan baham: |