2010-yilgi dastur asosida yozilgan



Download 426,5 Kb.
bet12/50
Sana07.03.2022
Hajmi426,5 Kb.
#485465
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   50
Bog'liq
Anorganik-kimyo-fanidan-maruza-matni-2k-3s

Ishlatilishi. Oltingugurt sanoatda va qishloq xo`jaligida keng ko`lamda ishlatiladi. Qazib olinadigan oltingugurtning yarmiga yaqini sulfat kislota olishga sarflanadi. Oltingugurtdan kauchukni vulkanlashda foydalaniladi: bunda kauchukning puxtaligi va elastikligi ortadi. Oltingugurt guli (mayin kukun) holida oltingugurt tok va g`o`za kasalliklariga qarshi kurashda ishlatiladi. U o`q–dori, gugurt, shu`lalanadigan tarkiblar olish uchun ham ishlatiladi. Tibbiyotda teri kasalliklarini davolash uchun oltingugurtli surkov dorilar tayyorlanadi.
H2S vodorod sulfid palag`da tuxum hidi keladigan rangsiz gaz. Suvda yaxshi eriydi (200C da 1 hajm suvda 2,5 hajm H2S eriydi).
Vodorod sulfid tabiatda vulqon gazlarida va ba`zi mineral buloq suvlarida, masalan, Pyatigorsk va Masesta buloqlarining suvida uchraydi. U tabiatda turli xil o`simlik va hayvonlar qoldiqlaridagi oltingugurtli organik moddalar chiriganida hosil bo`ladi.
H2S oltingugurtni qizdirib turib vodorod bilan bevosita biriktirish yoki FeS ga suyultirilgan HCl yoki H2SO4 ta`sir ettirish yo`li bilan olinadi:
S + H2 = H2S FeS + 2HCl = FeCl2 + H2S↑ FeS + H2SO4 = FeSO4 + H2S↑
H2S asab sistemasiga zarar yetkazadigan juda zaharli gaz. U bilan qilinadigan tajribalarni mo`rili shkafda yoki germetik bekiladigan asboblarda o`tkazish kerak. Ishlab chiqarish binolarida H2S ning miqdori 0,01 mg bo`lishi kerak. Uning suvdagi eritmasi vodorod sulfidli suv yoki sulfid kislota deyiladi, bu kislota kuchsiz kislota xossalariga ega.
H2S suvga qaraganda beqaror birikma. Qattiq qizdirilganda oltingugurt va vodorodga deyarli to`liq ajraladi: H2S = S + H2
Gazsimon H2S havoda ko`kish alanga berib yonib, SO2 va H2O hosil qiladi, kislorod yetishmaganda S va H2O hosil bo`ladi:
2H2S + 3O2 = 2SO2 + 2H2O 2H2S + O2 = 2S + 2H2O
H2S ancha kuchli qaytaruvchi. Eritmada H2S elektronlarini havo kislorodining molekulalariga oson beradi. Bu holda H2S havo kislorodi ta`sirida S ga qadar oksidlanadi, natijada H2S li suv loyqa bo`lib qoladi.
H2S – 2e = S + 2H+ │2│4│2
O2 + 4e = 2O2– │4│2│1
2H2S + O2 = 2S↓ + 2H2O
H2S galogenlarning eritmalari bilan shiddatli reaksiyaga kirishadi. Masalan:
H2S + J2 = 2HJ + S
Kuchsiz H2S bosqich bilan ionlarga dissotsilanadi, bunda H+ va HS ionlari hosil bo`ladi:
H2S ↔ H+ + HS HS ↔ H+ + S2–
Ikki asosli kislota bo`lgan H2S ikki qator tuzlar–o`rta ruzlar (sulfidlar) va nordon tuzlar (gidrosulfidlar) hosil qiladi. Masalan, Na2S–natriy sulfid, NaHS–natriy gidrosulfid. Gidrosulfidlarning hammasi suvda yaxshi eriydi. Ishqoriy va ishqoriy–yer metallarining sulfidlari ham suvda eriydi, qolgan metallarning sulfidlari suvda erimaydi yoki kam eriydi; ularning ba`zilari suyultirilgan kislotalarda ham erimaydi. Shuning uchun bunday sulfidlar tegishli metall tuzining eritmasi orqali H2S o`tkazish yo`li bilan olinadi. Masalan:
CuSO4 + H2S = CuS↓ + H2SO4 yoki Cu2+ + H2S = CuS↓ + 2H+

Download 426,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   50




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish