2 Xo’jalikda sigirlarni saqlash va oziqlantirish texnologiyasi

2.1. Xo’jalikda sigirlarni saqlash va oziqlantirish texnologiyasi.
Xo’jalikda sigirlarni saqlash va oziqlamtirish ularni sut mahsuldorligiga ta’sir qiluvchi asosiy omillardan hisoblanadi. Sigirlarni tirik vazni mahsuldorligi semizligi fiziologik holatiga qaraganda mayor asosida tuzilgan to’la qimmatli ratsionlar asosida boqishni tashkil qilish kerak. Samara unumdorligi fermer xo’jalikda barcha shart-sharoitlar zamonaviy texnologiyalar asosida yaratilgan qoramollar uchun qishki va yozgi saqlash binolari mavjud. Qoramollarning asrashning 3 ta tizimi mavjud:

• 
  Molxona
  
• 
  Yaylov
  
• 
  Molxona yaylovlardir. Sermahsul sigirlarni sog’ish zallarida sigirlar sog’ilganda 6-8 minut davomida 2-2.5 kg yem iste’mol qiladi
  

1
Qoramollarni molxonada asrash – tizimida qoramollar yil bo’yi molxonada va molxona yonboshida moslashtirilgan yayratib, oziqlantirish maydonlarida asraladi. Mollarni ko’k oziqalar bilan ta’minlash asosida ko’k konvegerni qo’llab, ularni rejali ravishda yetishtirishni tashkil qilish lozim. Bu tizim yaylovi yo’q, yerlar sog’orilib ekin ekiladigan mintaqalar uchun xos, O’zbekiston sharoitiga ko’proq to’g’ri keladi. Sigirlar ,,molxona” tizimida asralganda ularni ratsionlari to’yimli va mineral moddalar bilan uyg’unlashtirilgan bo’lishi kerak. Bu tizimda mollar o’rib berilgan ko’k o’tlarni mollar isrof qilmasdan iste’mol qiladi. Qoramollarni yaylovlari asosan tog’ oldi va tog’li tumanlarda joylashgan.
2
Uzoq yaylovlarga mollarni haydab borish yoki transport vositalari tashish, tabiat ofatlari, yaylovlarni sersut emasligi mollarni bosh sonini va mahsuldorligini kamayishiga olib keladi. Sersut tabiiy yaylovlardan sigirlar kuniga 50 kg gacha, qir va tog’ oldi yaylovlardan 30-40 kg gacha, madaniy ko’p yillik yaylovlardan 60-70 kg gacha ko’k o’t iste’mol qila oladi.
Sigirlar qaysi tizimida asrashidan qatiy nazar yaylov mavsumida uzliksiz ravishda kuniga bosh hisobiga 40-60 kg ko’k o’t qabul qilishi kerak. Ko’k konverger sigirlarga qaysi muddatda o’rib berilishi muhimdir. Masalan, sigirlar ko’k bedani gu’nchalsh davrida, makkajo’xorini poya chiqarish davrida yaxshi iste’mol qiladi.
3