2-Topshiriq. 1-Savol: “Venn diagrammasi

2-Topshiriq.
1-Savol: “Venn diagrammasi” metodi orqali shaxs faoliyatida tafakkur va nutq haqida fikringizni yozing va tahlil qiling.

“Venn diagrammasi” metodi

1. Tafakkur jarayonida insonda fikr, mulohaza, gʻoya, faraz kabilar vujudga keladi va ular shaxsning ongida tushunchalar, hukmlar, xulosalar shaklida ifodalanadi . Tafakkur til va nutq bilan chambarchas bogʻliq ravishda namoyon boʻladi. Fikrlash faoliyati nutq shaklida namoyon boʻladi. Nutq aloqasi jarayonida insonning hissiy mushohada doirasi kengayib qolmay, orttirilgan tajriba boshqa kishilarga ham beriladi. Inson oʻzining tafakkuri, nutqi hamda ongli xatti-harakati bilan boshqa mavjudotlardan ajralib turadi. U fikr yuritish faoliyatida oʻzida aks ettirgan, idrok qilgan, tasavvur etgan narsa va hodisalarning haqiqiyligini aniqlaydi, hosil qilingan hukmlar, tushunchalar, xulosalar chin yoki chin emasligini belgilab oladi. Inson tafakkuri orqali voqelikni umumlashtirib, bevosita (bilvosita) aks ettiradi, narsa va hodisalar oʻrtasidagi eng muhim bogʻlanishlar, munosabatlar, xususiyatlarni anglab yetadi. Binobarin, inson muayyan qonun, qonuniyat va qoidalarga asoslangan holda ijtimoiy voqea va hodisalarning vujudga kelishi, rivojlanishi hamda oqibatini oldindan koʻrish imkoniyatiga ega.
2..Lingvistik nazariyada Nutq tushunchasi muayyan til jamoasida qabul qilingan ifoda vositalari tizimi hisoblangan mavhum til tushunchasiga hamda ijtimoiy borliq (hayot)ning eng harakterli koʻrinishlaridan boʻlgan aniq, bir qadar umumiyroqtil tushunchasiga qaramaqarshi qoʻyiladi. Boshqa odamlar xulqatvori va faoliyatiga taʼsir koʻrsatish maqsadida ularga axborot, xabar yetkazishga xizmat qiladigan asl Nutq (tashqi nutq), yaʼni ga-pirish, til belgilarining eshitish aʼzolari tomonidan idrok qilinadigan (ovoz yozib oluvchi uskunalar yordamida qayd etiladigan va qayta takrorlanadigan) artikulyasiyasi tarzida yoki ushbu belgilarning yozuvda shartli aks etishi tarzida yuzaga chiqadi.Asl nutq ("tashqi nutq") bilan bir qatorda ichki Nutq ham bor. U soʻzlovchi ongida bilishga yordam beradigan turli xil masalalarni muhokama qilish va hal etishga qaratiladi. Ichki Nutq tashki Nutq asosida, tovush yoki yozuv qoʻllanmagan holda, faqat ovozli Nutq dagi soʻzlar haqidagi aniq tasavvurlar bilan kechadigan ak/shy jarayonlar tarzida amalga oshadi. Yozma Nutq ogʻza-ki Nutq dan bir qadar shakllanganligi, soʻzlarning oʻta sinchkovlik bilan tanlab olinishi, grammatik jihatdan aniq, lekin murakkab shakllanganligi, ogʻzaki Nutq uchun xos boʻlgan ohang , mimika va qoʻl harakatlarining bevosita qoʻllana olmasligi bilan farqlanadi. Nutq ning monologik va dialogi turlari mavjud.

2-Savol: “Baliq skeleti” metodi yordamida talabalarning diqqatini rivojlantirish jarayonida yuzaga keladigan muammolarni toping va ushbu muammolarni yechimlarini ko‘rsatib bering.


B

A

F

E

D

C





L

K

J

I

H

G

1. 
   Talaba va ustoz orasidagi shaxsiy muammo(baho,dars qilmaslik va h.k)
   
2. 
   Ta`lim siaftini pastligi.
   
3. 
   Shaxsiy mablag`ning kamligi(darsdan ko`ra ishini ko`proq o`ylashi)
   
4. 
   Oiladagi shaxsiy muammolar.
   
5. 
   Talabalar o`rtasidagi nizolar
   
6. 
   Ko`proq birinchi kurslarga tegishli agarda boshqa viloyatda o`qiyotgan bo`lsa joy muammosi.
   
7. 
   Uyali telefondan foydalanish.
   
8. 
   Darsdagi shovqiNutoq
   
9. 
   Xonalarning toza emasligi.
   

Yechimlari:

1. 
   Ustoz ham talaba ham shaxsiy manfaatini o`ylamasligi va shaxsiy nizolarni darsga aralashtirmasligi lozim.
   
2. 
   Ustozni bilm darajasini kam bo`lsa rahbariyat chora ko`rishi yoki bilm saviyasi yaxshi bo`lib lekin pedagogic qobiliyati yaxshi bo`lmasa o`zini ustida ishlashi lozim.
   
3. 
   Bunday hollarda ko`proq pedagog talabaga psixologik yordam berishi lozim.
   
4. 
   Talaba o`zini qo`lga olaolishi lozim.
   
5. 
   Talabalarni intizomiy chora korishi lozim.
   
6. 
   Raxbariyat avvalambor barcha choralarni ko`rishi lozim.
   
7. 
   Darsda ma`lum darajada telefonni cheklash.
   
8. 
   Talabalarda qattiroq chora korish
   
9. 
   Sanitarlarni nazorat qilish.