2 соат маъруза Режа: Автоматлаштирилган ахборот тизимларида ҳимоялаш зарурияти



Download 484,77 Kb.
bet5/9
Sana22.02.2022
Hajmi484,77 Kb.
#94011
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Ахборот хавфсизлигини таъминлашда криптографик усуллардан фойдаланиш

Конфиденциал ахборотларни рухсатсиз киришдан ҳамоялаш

Бу компьютер стеганографиясини ишлатиш соҳаси конфиденциал ахборотларни ҳимоялаш муаммосини ечишда энг самарали ҳисобланади. Масалан, товушнинг энг кам аҳамиятли кичик разрядлари яшириладиган хабарга алмаштирилади. Бундай узгариш купчилик томонидан товушли хабарни эшитиш пайтида сезилмайди.


Саноат шпионлик тизимларининг мониторинг ва тармоқ захираларини бошқариш ҳаракатларига қарши йўналтирилган стенографик усуллар локал ва глобал компьютер тармоклари серверларидан ахборотнинг ўтишида назорат ўрнатиш харакатларига карши туришга имкон беради.
Компьютер стеганографиясининг хозирги вақтда ишлатиладиган бошка бир соҳаси дастурий таъминотни ниқоблашдир. Қачонки, дастурий таъминотни кайд қилинмаган фойдаланувчилар томонидан ишлатилиши ўринсиз бўлса, у стандарт универсал дастур маҳсулотлари (масалан, матнли мухаррирлар) остида ниқобланиши ёки мультимедиа файллари (масалан, компьютер ўйинларининг мусиқий иловаси)га яширилиши мумкин.
Стенографиядан фойдаланиладиган яна бир соҳалардан бири — бу муаллифлик ҳуқуқларини ҳимоялаш ҳисобланади. Компьютерли график тасвирларга махсус белги қуйилади ва у кузга кўринмай қатади. Лекин, махсус дастурий таъминот билан аниқланади. Бундай дастур маҳсулоти аллакачон баъзи журналларнинг компьютер версияларида ишлатилаяпти. Стенографиянинг ушбу йўналиши нафакат тасвирларни, балки аудио ва видеоахборотни ҳам қайта ишлашга мулжалланган. Бундан ташкари унинг интеллектуал эгалигини ҳимоялашни таъминлаш вазифаси ҳам мавжуд.
Ҳозирги вақтда компьютер стенографияси усуллари икки асосий йўналиш буйича ривожланмокда:

  • компьютер форматларининг махсус хоссаларини ишлатишга асосланган усуллар;

  • аудио ва визуал ахборотларнинг сероблилигига асосланган усуллар.



Стеганографик дастурлар тўгрисида кисқача маьлумот

Windows операцион муҳитида ишловчи дастурлар:


• Steganos for Win95 дастури ишлатишда жуда енгил бўлиб, айни пайтда файлларни шифрлаш ва уларни ВМР, DIВ, VОС, WАV, АSCII, НТМL кен-гайтмали файллар ичига жойлаштириб яширишда жуда кудратли хисобланади;
• Соntraband дастури 24-битли ВМР форматдаги график файллар ичида ҳар қандай файлни яшира олиш имкониятига эга.
DOS мухитида ишловчи дастурлар:
• Jsteg дастури маълумотни JРG форматли файллар ичига яшириш учун мўлжалланган;
• FFEncode дастури маълумотларни матнли файллар ичида яшириш имкониятига эга;
• StegoDOS дастурлар пакетининг ахборотни тасвирда яшириш имконияти мавжуд;
• Winstorm дастурлар пакети РСХ форматли файллар ичига хабарни шифрлаб яширади.
ОS/2 операцион муҳитида ишловчи дастурлар:
- Техto дастури маълумотларни инглиз тилидаги матнга айлантиради;
- Hide4PGP v1.1 дастури ВМР, WAV, VОС форматли файллар ичига маьлумотларни яшириш имкониятига эга.
Macintosh компьютерлари учун мўлжалланган дастурлар:
- Раrаnоid дастури маълумотларни шифрлаб, товушли форматли файл ичига яширади:
- Stego дастурининг РIСТ кенгайтмали файл ичига маълумотларни яшириш имконияти мавжуд.



Download 484,77 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish