2. Sirtdagi nuqta va to’g’ri chiziq

Tekisliklar bilan chegaralangan jism ko’pyoq deyiladi. Ko’pyoqni chegaralovchi tekisliklarning kesishuv chiziqlari qirralari deb, tekisliklarning qirralari orasidagi qismlari yoqlari deb, qirralarining kesishuv nuqtalari esa ko’pyoqning uchlari deyiladi. Ko’pyoqning bir yog’ida yotmagan ikki uchini birlashtiruvchi to’g’ri chiziqlar ko’pyoqning diagonallari deyiladi. Agar ko’pyoq har qaysi yog’i tekislikning faqat bir tarafida joylashgan bo’lsa, bunday k’pyoq qavariq ko’pyoq deyiladi. Agar ko’pyoqning hamma qirralari, yoqlari, ikki yoqli va ko’p yoqli burchaklari o’zaro teng bo’lsa, bunday ko’pyoq muntazam ko'pyoq deyiladi.
Muntazam ko’pyoqlar soni beshta:
1.tetraedr – to’rtta teng tomonli uchburchakdan yasaladi;
2.oktaedr - sakkizta teng tomonli uchburchakdan yasaladi;
3.ikosaedr - yigirmata teng tomonli uchburchakdan yasaladi;
4.kub - oltita kvadratdan yasaladi;
5.dodekaedr – o’n ikkita muntazam beshburchakdan yasaladi. Ma’lumki, ko’pyoqning yoqlaridan biri ko’pburchak bo’lib, qolgan yoqlari umumiy uchga ega uchburchaklar bo’lsa, bunday ko’pyoq piramida deyiladi. Ko’pburchak piramidaning asosi deyiladi (5.1-shakl).
Agar, birinchidan, piramidaning asosi muntazam ko’pburchak bo’lsa va ikkinchidan, piramidaning balandligi shu ko’pburchakning markazidan o’tsa, bunday piramida muntazam piramida deyiladi.
Ma’lumki, ko’pyoqnig ikki yog’i - mos tomonlari bir-biriga parallel bo’lgan teng ko’pburchaklardan iborat bo’lib, qolgan yoqlari parallelogrammlar bo’lsa, bunday kopyoq prizma deyiladi. Prizma yon qirralarining asosiga perpendikulyar yoki qiya bo’lishiga qarab, to’g’ri yoki og’ma prizma deyiladi. Asoslari muntazam ko’pburchaklardan iborat to’g’ri prizma muntazam prizma deyiladi. Asoslari parallelogrammlardan iborat prizma parallelepiped deyiladi. Ko’pyoqni epyurda tasvirlash uchun uning hamma uchlarining proyeksiyalari berilishi va ko’rsatilgan tartibda o’zaro tutashtirilgan bo’lishi lozim (5.2-shakl).
Prizmaning yon qirralari o’zaro parallel chiziqlar bo’lganligidan ularning bir nomli proyeksiyalari ham o’zaro parallel bo’ladi.

(5.1-shakl). (5.2-shakl).