2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

Nаzоrаt sаvоllаri 
1. Hayot faoliyati xavfsizligining asosiy tushunchalari, ularning mazmuni ayting? 
2. Xavf nima uning turlarini ayting? 
3. Faoliyat xafvsizligini ta’minlash tamoyillari ва uslublarini ayting? 
4. Texnosferada xavfsizlikni ta’minlash vositalarini tushuntiring? 
5. “Inson-muhit” tizimida inson omilining o‘rni qanday? 
6. Ergonomika nima? 
7. Xavfsizlik psixologiyasiga nimalar kiradi? 
8. Hayot faoliyati xavfsizligining iqtisodiy jihatlari qanday? 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

27 
 
4
-Mа’ruzа
 Ishlab chiqarishda faoliyat xavfsizligini boshqarish tizimini 
tashkil qilish
. 
Ishlab chiqarishda sodir bo’ladigan baxtsiz hodisalar va kasb 
kasalliklari
. (2-soat)
Rеjа: 
1. Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni tahlil etish usullari 
2. Sanoat korxonalarida baxtsiz hodisalar va kasb kasalliklarini tekshirish va 
hisobga olish 
3. Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni tekshirish va hisobga olishda N-1 
shakldagi dalolatnoma. 
 
1.
Iqtisodiyot tarmoqlaridagi korxonalarda xavfsizlik texnikasi, sanoat sanitariyasi va 
yong‘in xavfsizligi qoidalariga, me’yor va tavsiyanomalariga rioya qilmaslik ishchilarni 
jarohatlanishga, zaharlanishga va kasb kasalliklariga olib kelishi mumkin. 
Jarohatlanish uch turga bo‘linadi.
1.Ishlab chiqarishda, ish joyida jarohatlanish;
2.Ish bilan bog‘liq lekin ishlab chiqarish bilan bog‘liq bo‘lmagan jarohatlanish; 
3.Ishlab chiqarish va ish bilan bog‘liq bo‘lmagan jarohatlanish. 
Ishlab chiqarishda, ish joylarida olingan jarohatlanishga, ishchi ma’muriyat tomonidan 
buyurilgan ishni bajarish chog‘ida ish joyida,ssexda, zavod xududida yuk ortish va yuk 
tushirish yoki ba’zi yuklarni bir joydan ikkinchi joyga ko‘chirish vaqtida olgan 
jarohatlanishlar kiradi. 
Ikkinchi tur jarohatlanishlar ishga borib-kelish vaqtida transport vositalarida, 
komandirovka vaqtida yoki korxona ma’muriyatining topshirig‘iga muvofiq ishlab chiqarish 
hududidan tashqaridagi ba’zi bir ishlarni bajarganda olingan jarohatlanishlardan iborat. 
Uchinchi tur jarohatlanishga mast bo‘lish natijasida olingan jarohatlar, davlat mulkini 
o‘g‘irlash va boshqa shunga o‘xshash holatlardagi jarohatlanishlar kiradi.