2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

Biologik 
xavfsizlik 
Биологическая 
безопасность
 
Biological 
security
 
– odamlar, hayvonlar, o‘simliklar, atrof 
muhitning biologik favqulodda vaziyat 
manbai keltirib chiqargan yoki keltirib 
chiqaradigan 
havflardan 
muhofazalanganlik holati. 

---

217 
 
Favqulodda 
vaziyatlarda 
havfsizlik 
Безопасность 
в 
случае 
возникновени
я 
чрезвычайной 
ситуации 
Security in case 
of an emergency
 
– aholining iqtisodiyoti ob’ektlarining 
atrof-muhitning favqulodda vaziyatlar 
havfidan muhofazalanganlik holati. 
Yong‘in 
xavfsizligi 
Пожарная 
безопасность.
 
Fire safety.
 
– odamlarning, yuridik va jismoniy 
shaxslar mol – mulkining shuningdek 
atrof tabiiy muhitning yong‘indan 
muhofazalanganlik holati. 
Bofort shkalasi 
Шкала Бофорта
 
Beaufort scale
 
– butun dunyo metrologiya tashkiloti 
tomonidan shamolning tezligini uning 
er ustidaga buyumlarga ta’siri yoki 
ochiq dengizdagi tulqinlanishga qarab 
aniqlar uchun qabul qilingan 12 balli 
shkala. SHamolning o‘rtacha tezligi 
standart – ochiq tekis yuzadan 100 m 
balandlikda ko‘rsatiladi. SHkala ingliz 
admerali F. Bofort (1774 – 1857) 
tomonidan 1806 yili ishlab chiqilgan. 
1874 – yildan boshlab xalqaro senompit 
amaliyotda foydalanish uchun qabul 
qilingan. 
Rixter shkalasi 
Шкала Рихтера
 
The 
Richter 
scale
 
– zilzila vaqtida vujudga keladigan 
seysmik 
to‘lqinlarning 
enegriyasi 
baholashga asoslangan magnitudaning 
seysmik 
shkalasi. 
Rixter 
shkalasi 
bo‘yicha zilzila magnitudasi va uning 
12 balli shkala bo‘yicha epitsentrdagi 
kuchi o‘rtasidagi munosabat o‘choq 
chuqurligiga bog‘liq bo‘ladi. SHkala 
1935 
yili 
amerikali 
seysmolog 
CH.Rixter tomonidan tashkil etilgan, 
1941 – 1954 yillarda B.Butenberg 
tomonidan nazariy asoslangan.