2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

132 
 
og‘riqsizlantiruvchi va tinchlantiruvchi dori vositalarini berish mumkin.
Qo‘li chiqqan bemor o‘tirgan holatda, oyoq bo‘g‘imlari chiqqan bemor faqat 
yotqizilgan holatda shifoxonaga olib boriladi.
Tayanch-harakat a’zolari suyaklarining sinishi
.
Suyak butunligining biron qismi 
buzilishiga sinish deyiladi. Ko‘p hollarda suyaklarning sinishi unga tashqi kuchning bevosita 
yoki bilvosita ta’siri natijasida, shuningdek o‘qotar quroldan jarohatlanish oqibatida yuzaga 
keladi. Teri qoplamasi butunligining buzilishi yoki aksinchaligiga qarab, sinishlarni ochiq va 
yopiq turlarga bo‘lamiz. Suyak sinishining qaysi tekislikda joylashishiga qarab, ular 
quyidagicha tafovutlanadi: ko‘ndalang; qiyshiq; spiralsimon; uzunasiga singan; parchalanib 
sinish; kompression. 
Suyakning sinish darajasi undagi buzilishlarga
qarab, to‘liq sinish (butunligining to‘liq buzilishi) va suyaklar pardasi ostidagi sinish 
(suyak singan, lekin suyak usti pardasi butun)larga bo‘linadi. Suyak singan vaqtda uning 
bo‘lakchalari sindiruvchi kuchning yo‘nalishiga va muskullar qisqarishiga bog‘liq holda u 
yoki bu tomonga siljishi mumkin. Suyak bo‘lakchalarining siljishi uning o‘qi bo‘ylab burchak 
ostida, periferiyaga va uzunligi bo‘yicha amalga oshadi. Suyak bo‘lakchalarining siljishi 
odatda ikki va undan ko‘p yo‘nalishlarda kuzatiladi. 
Suyak parchalari orasiga muskullar, paylar, nerv tolalari va qon tomirlari kirib qolib 
zararlanishi mumkin. Bu narsa, bir tomondan, falajlikka, qon aylanishining buzilishlariga olib 
kelsa, ikkinchi tomondan, suyakning bitishiga to‘sqinlik qiladi. Birinchi yordam ko‘rsatishda 
shu narsani yodda tutish kerakki, bunday bemor juda tezlik bilan maxsus tibbiy yordam 
ko‘rsatish uchun (ko‘pincha bunday bemorlar jarrohlik yordamiga muhtoj bo‘ladi) 
transportirovka qilinishi kerak. Sinishning simptomlari: singan joyda keskin og‘riq, 
funksiyaning buzilishi (bemor singan oyoq yoki qo‘ldan foydalana olmaydi) va deformatsiya 
kuzatiladi.
Bemor ko‘zdan kechirilganda, oyoq yoki qo‘l (singan a’zo) uzunligining qisqarganligi, 
uning notabiiy holati, ba’zan paypaslaganda singan joyda g‘irchillash (krepitatsiya)ni kuzatish 
mumkin. Ochiq turdagi sinishlarda jarohat kuzatilib, ba’zan undan suyak parchalari ko‘rinib 
turadi.