2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

Shinalarni qo‘yish qoidalari
. 
1. Jarohatlangan sohaga qo‘shimcha ikki bo‘g‘imni (yuqorigi va pastki) qo‘shib 
ishonchli immobilizatsiya qilish, son va yelka singanda esa uchta bo‘g‘im 
harakatsizlantiriladi. 
2. Jarohatlangan sohaga to‘g‘ri fiziologik holat berish. 
3. Yopiq sinishlarda ushbu sohani o‘z o‘qi bo‘ylab biroz cho‘zib harakatsizlantirish 
maqsadga muvofiq hisoblanadi. 
4. Ochiq sinishlarda jarohatdan chiqib turgan suyak bo‘lakchalarini olib tashlash yoki 
joyiga qaytarib to‘g‘rilash man etiladi. 
5. Jarohatlangan shaxsning ustki va oyoq kiyimlarini yechish unga qo‘shimcha tan 
jarohati yetkazilishiga sabab bo‘lishi mumkin, shuning uchun, ayniqsa ochiq sinishlarda 
yechintirish maqsadga muvofiq emas. 
6. Ochiq sinishlarda immobilizatsiya qilishdan oldin jarohatga aseptic bog‘lam 
qo‘yiladi, ushbu soha jarohatdan oldin qanday holatda turgan bo‘lsa, xuddi shunday holatda 
harakatsizlantiriladi, bunda yordamchi ko‘maklashadi. 
7. Zarurati bo‘lmagan hollarda rezina jgut ishlatmaslik lozim. 
8. Shinalarni yalang‘och tanaga qo‘yish man etiladi. Shinaga oldindan mato o‘raladi 
yoki kiyim ustidan qo‘yiladi. Shina qirg‘oqlari terini shikastlamasligi kerak. 
9. Bo‘g‘imlar jarohatlanganda sohani cho‘zib harakatsiz-lantirish maqsadga muvofiq 
emas. 
10. Shifoxonaga olib borish vaqtida jarohatlanganni zambilga o‘tkazishda shikastlangan 
sohani avaylab amalga oshirish kerak. 
11. Shina jarohatlangan sohaga bint bilan mahkam o‘ralgan bo‘lishi lozim. Kramer 
shinasini qo‘l va oyoqlarga qo‘yish uch bosqichdan iborat: 
1-bosqich
– tana qismining shakliga shinani moslashtirish. 
2-bosqich
– shinaning ichki tomonini paxta bilan yopib, bint yordamida mahkamlash. 
3-bosqich
– shinani joylashtirish va umumiy qabul qilingan bog‘lash usuli yordamida 
mahkamlash. Diterixs shinasini qo‘yish 7 bosqichdan iborat: 
1) shinaning panja ostki qismi oyoq panjasi ostiga «sakkizsimon» bog‘lam ko‘rinishida 
bintlar yordamida mahkamlanadi; 
2) tashqi qismi (uzun qismi) qo‘ltiq ostidan panja ostki qismining metall quloqchasi 
orqali o‘tkazilib, undan 8–10 
sm 
ortiqcha uzunlikda qo‘yiladi; 
3) ichki qismi chot sohasidan panja ostki qismining metall quloqchasi orqali o‘tkazilgan 
holatda qo‘yiladi; 
4) boldir sohasining osilib qolmasligi uchun, qo‘shimcha ravishda Kramer shinasidan 
foydalanish tavsiya etiladi; 
5) suyaklarga tegib turgan joylarga paxtadan yoki porolondan qistirgichlar qo‘yiladi. 
6) sirkular yo‘nalishda bint yordamida shina boldir, son, qorin va ko‘krak qafasiga 
mahkamlanadi; 
7) tayoqchali buragich yordamida cho‘zish amalga oshiriladi.