2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

119 
 
Jabrlanuvchining tomiri urayotgani va u nafas olayotgani sezilsa, jabrlanuvchini xushiga 
keltiruvchi holat (tiklanish holati)da yotqizib, nafas yo‘llarini havo o‘tadigan holatda tutib 
turiladi. Nafas olishini kuzatib turib, qattiq qon ketayotgani ma’lum bo‘lib qolsa, u 
to‘xtatiladi. 
Go‘daklarda yurak-o‘pka faoliyatini tiklash tadbirlarini o‘tkazish 
12.15-rasm. Go’dakning nafas olishini aniqlash
Bir yoshga yetmagan go‘dakda tomir urishini aniqlash juda murakkab. Shuning uchun, 
agar maxsus tayyorgarlik bo‘lmasa, nafasi to‘xtagan go‘dakning tomirini bir necha 
sekunddan ortiq tekshirish mumkin emas. Bo‘g‘ilishdan bo‘lak hodisalarda go‘daklarda, 
odatda, nafas to‘xtagach, tomir urishi ham to‘xtaydi. (12.15-rasm). Go‘dakning tomir urishi 
katta yoshlilarniki kabi uyqu arteriyasida emas, balki qo‘lning ichki tomonidagi, yelkasiga 
yaqin yelka arteriyasida tekshiriladi.