2 og’ishgan xulq tushunchasini aniqlash 3: og’isjgan xulq turlarni tasniflash

Xulqi og’ishgan bolalarnig perdmentlilgi og’ishgan bolalarning kilasfikkatsiyasi

1:AXLOQ SHAXSNING PSIXOLOGIK KATEYERGORIYASI VA XUSUSYATLARI SIFATIDA
2 OG’ISHGAN XULQ TUSHUNCHASINI ANIQLASH
3:OG’ISJGAN XULQ TURLARNI TASNIFLASH

Psixologiyada axloq atamasidan tur va inson faolligi darajasini uning faoliyati, mushoqadasi, tafakkuri, muloqoti kabi ko'rinishlari bilan bir qatorda byelgilash uchun kyeng foydalaniladi. Inson axloqi to'qrisidagi ilmiy tasavvurlar XX asrning boshlarida bixyevioristlar uni psixologik fanning pryedmyeti dyeb e'lon qilgan vaqtdan boshlab, ayniqsa, shiddatli rivojlanish tusini oldi. Dastlab axloq tushunchasi ostida shaxsning istalgan tashqi kuzatiluvchi, “raqbat - ryeaktsiya” sxyemasi bo'yicha ishlaydigan ryeaktsiyasini (harakatlanuvchan, vyegyetativ, nutqiy) tushundilar. Empirik ma'lumotlarning to'planish darajasi bo'yicha inson axloqining tabiati yanada chuqurlashdi..
Axloqning zamonaviy tushunchasi tashqi raqbatga ryeaktsiyalar to'plami doirasidan ancha chyetga chiqadi. Shunday qilib, psixologik luqatda axloq “tirik mavjudotga xos bo'lgan, ularning ichki va tashqi faolligi vositasidagi atrof-muqit bilan o'zaro ta'sirdir”. Odamning tashqi faolligi ostida har qanday tashqi korinish: harakat, faoliyat, muomala, muloqaza, vyegyetativ ryeaktsiyalar tushuniladi. quyidagilar axloqning ichki tarkibi bolib hisoblanadi: motivatsiya va maqsad qo'yish, kognitiv ishlov byerish, hissiy ryeaktsiyalar, o'z-o'zini boshqarish jarayonlari. Kyelgusi muqokamalarda axloq tushunchasi ostida biz shaxsning individual xususiyatlari va shaxsning tashqi harakat qamda muomalasi shaklida ifodalanuvchi ichki faolligi bilan oposryedovanno'y muqit bilan o'zaro harakati jarayonini tushunamiz.

Ta'rifga ega bo'lgach o'rganilayotgan ryeallikning asosiy byelgilarini ajratishga urinamiz. Inson axloqining birmuncha muqim xususiyatlaridan biri – bu uning o'z moqiyati bo'yicha ijtimoiyligidir, u jamiyatga shakllanadi va amalga oshadi. Inson axloqining boshqa muqim xususiyati - bu uning nutqiy boshqaruv va maqsad qo'yilganligi bilan mustaqkam aloqasi hisoblanadi. Yaxlit olganda insonning axloqi uning ijtimoiylashuvi jarayonini - jamiyatga intyegratsiyasini aks ettiradi.
. Moslashuv - individuallashuv jarayonlarining nisbati bo'yicha, shuningdyek, jamiyatda shaxs mavqyei yuzasidan ijtimoiy moslashuvning quyidagi variantlarini ajratish mumkin:
radikal moslashuv - shaxsning mavjud ijtimoiy qayotda o'zgarishi orqali o'z-o'zini ro'yobga chiqarishi;
gipyermoslashuv - shaxsning o'z oliy yutuqlari vositasida ijtimoiy qayotga ta'siri orqali o'z-o'zini ro'yobga chiqarishi;
uyqunlashgan moslashuv - shaxsning jamiyatda ijtimoiy talablarga oriyentatsiyasi vositasida o'z-o'zini ro'yobga chiqarishi;
konformistik moslashuv - individuallikni bostirish, o'z-o'zini ro'yobga chiqarishni birlashish hisobiga;
dyeviant moslashuv - mavjud bo'lgan ijtimoiy talab (mye'yor) lardan chiqish vositasida o'z-o'zini ro'yobga chiqarish;
ijtimoiy-psixologik moslashmaganlik - o'z-o'zini ro'yobga chiqarish va moslashish jarayonlarini blokirovkalash qolati.

o'xshashlik - aniq vaziyat bilan kyelishish; moslashish - ijtimoiy muqitning yetakchi talablariga muvofiqlik; qaqqoniylik - individuallik axloqining mosligi, uning ushbu shaxs uchun tabiiy ekanligi;