2. Молиявий режалаштириш ва башоратлаш Молиявий назоратни ўтказиш услубига қараб таснифланиши: текширув; тадкик қилиш; тахлил; тафтиш

Давлат кредити.

Социал- ижтимоийиқтисодий модели.

1 ≪Moliya≫ arabcha so'z bo'lib, o'zbek tilida ≪pul mablag'lari≫ma’nosini anglatadi. Bu so’z ona tilimizda quyidagi ko'rinishlardaishlatiladi:
• maqsadli pul fondlarini hosil qilish, jamlash, taqsimlash va
ishlatish yuzasidan paydo bo'ladigan iqtisodiy munosabatlar majmui;
pul mablag'larini shaidlantirish, taqsimlash, ulami sarf qilish tizimi
(masalan, moliya yili, moliya kapitali, moliya tizimi);
• biror shaxs, oila, jamoa, muassasa, tashkilot yoki davlat
tasarrufidagi pul mablag'lari (masalan, korxona moliyasi);
• shunday (moliya) ishlar(i) bilan shug'ullanuvchi/davlat organi
Moliya davlatning vujudga kelishi va uning resurslarga bo'lganehtiyojining rivojlanishi bilan doimiy (uzluksiz) tovar-pulmunosabatlari sharoitida paydo bo'ldi.
Moliya quyidagi ikki funksiyani bajaradi:
1. Taqsimlash;
2. Nazorat.
Bu funksiyalar moliya tomonidan bir vaqtning o'zida amalgaoshiriladi
Har qanday (bir) moliyaviy operatsiya YalM va MDnitaqsimlash va shu taqsimlash ustidan nazoratning amalga oshirilishinianglatadi.Moliyaviy munosabatlaming asosiy tavsifi ularning taqsimlashgayo'naltirganligidadir. Shunga muvofiq moliyaning bosh yoki asosiyfunksiyasi taqsimlashdir. Moliya yordamida amalga oshirilishi lozimboMgan taqsimlash jarayoni murakkab va ko‘p qirrali jarayondir.Moliya YalMni taqsimlashning turli bosqichlariga xizmat qilib,
uni birlamchi taqsimlashda va qayta taqsimlashda ishtirok etadi.
Moliyaning funksiyalari moliya mexanizmi orqali amalgaoshiriladi
2 . Davlat krediti hokimiyat va boshqaruv organlari orqali birtomondan, davlat orqali ikkinchi tomondan, jismoniy va yuridikshaxslar o ‘rtasida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlarmajmuidan iborat bo‘lib, unda davlat qarz oluvchi, kreditor (qarzberuvchi) va kafil sifatlarida maydonga keladi. Bunday iqtisodiy(kredit) munosabatlar(i)ning mumtoz (klassik) shaklida davlat,odatda, mablag'lami qarz oluvchi bo'lib hisoblanadi. Davlat krediti iqtisodiy kategoriya sifatida ikki ko'rinishdagimoliyava kredit-pul munosabatlarining o'rtasida joylashgan bo'lib,shunga mos ravishda, u ham moliyaga, ham kreditga tegishli bo'lganxususiyatlarga egadir. Moliya tizimining alohida olingan bo‘g‘ini
sifatida esa davlat krediti davlatning markazlashtirilgan pul fondlarini
(byudjet va byudjetdan tashqari fondlarni) shakllantirish va ulardan
foydalanish jarayoniga xizmat qiladi.Davlat kreditining mazmun-mohiyati uning bajaradiganfunksiyalari orqali yaqqol namoyon bo'ladi. Moliyaviy kategoriyasifatida davlat krediti quyidagi funksiyalami bajaradi:
• taqsimlash;
• tartibga solish;
• nazorat.
Davlatqimmatliqog'ozlarinisotish,sotib-olishyokiularninggaroviasosidakreditlarberishbo'yichaMarkaziybanktomonidanamalgaoshiriladiganoperatsiyalarmamlakattijoratbanklarilikvidliginitartibgasolishningmuhimvositalaridanbiribo'lib hisoblanadi.
Davlatkreditiniboshqarishjarayonidaquyidagivazifalamiyechishko'zdatutiladi:
• qarzdorning qarzi qiymatini minimallashtirish;
• bozorni davlatning qarz majburiyatlari bilan ortiqcha to'lib ketishiga va ular kursining keskin chiqib-tushishiga yo'l qo'ymaslik;
• jalb qilingan mablag'lardan samarali foydalanish va ajratilgan kreditlarning maqsadli foydalanilishi ustidan nazoratni amalga oshirish;
• kreditlarning o'z vaqtida qaytrilishini ta’minlash;
• moliyaviy siyosat bilan aniqlangan vazifalami maksimal
yechish.
3 variant

1.