2-Mavzu (nomi): О‘lchash va rejalash asoslari. Reja: Tekislikda rejalash haqida

2-Mavzu (nomi): О‘lchash va rejalash asoslari.

Reja:

1.Tekislikda rejalash haqida umumiy tushunchalar

2. Tekislikda rejalash uchun moslamalar

3. Tekislikda rejalash usullari

Mashina-mexanizm detallari, zagotovkalariga ishlov berish me­xanika yoki chilangarlik tsexlarida bajariladi. Ishlov berish jarayonida metallning ma’lum qavati (qismi) olib tashlanadi, natijada uning ulchami kichrayadi.

Detal zagotovkasiga kerakli ulchamlarda ishlov berish uchun sirtiga chiziq tortiladi. Bu rejstash deyiladi. Rejalashda tayyorlanayotgan detalning konturi zagotovkadan ajratib kursatiladi. Bu ishni anik, bajarish lozim, aks holda yul kuyilgan xato tayyorlangan detalni yarok, sizlantiradi. Rejalash asosan, kichik seriyada, donalab ishlab chiqarishda kullaniladi. Korxona va zavodlarda katta partiyada detal ishlab chikarishda maxsus moslama — konduktor kullanishi tufayli rejalashga extiyoj qolmaydi.

Detalning shakliga kura, rejalashning tekislikda va fazoviy (hajmiy) turi bor. Tekislikda rejalashda detalning sirtiga berilgan ulchamlarda po’lat chizgichdar bilan iz qoldiriladi (kernlanadi).

Fazoviy rejalash mashinasozlikda eng kup tarkalgan usul bo’lib, u tekislikda rejalashdan farq qiladi. Bu usulni murakkabligi shundan iboratki, detalning har bir sirtiga chizib chikishdan tashqari, hamma tekisliklardagi alohida rejalar bir-birlari bilan o’zaro bog’lanadi.