2-mavzu: Maktabgacha ta’lim tashkilotida tabiat burchagini tashkil etish metodikasi Reja

1-rasm. Xona o‘snmliklari: 
 

 
 
1
 
2 
 
 
3 
 
 
4 
2-rasm. 
Xoma 
o‘simlvdelari: 
1-amazon piyozguli 2- begonaya pyatnistaya 
 3- begokiya 
metallncheskaya 
 4-briofillyum degremon. 
5 
6 
7 
8 
3-rasm 
5-gemantus; 6-gloksiniya; 7-kolokolchi 8- yezfiranteo 
1
2 
4-rasm Xona щsimliklari 
1- krinum 2-uzumbar gunafsha 

---

Maktabgacha ta’lim tashkiloti tabiat burchagida doimo yashovchilar - 
xona o‘simliklaridir. Ular inson uyini qadimdan bezab kelganlar Ulardan 
ba’zilari qiyg‘os va uzoq gullasa, boshqalarining bargi chiroyli, poyalari 
xilma-xil (tik o‘sadigan; yotib o‘sadigan, yuqoriga qarab o‘sadigan, 
chirmashib o‘sadigan va shu kabi
.
Xona o‘simliklarining asosiy ko‘pchiligi 
tropik va yarim tropik mamlakatlarda: qaynoq cho‘l va savannalar, tropik 
nam o‘rmon va botqoqliklar, tog‘ qiyaliklari va vodiylarda o‘sadigan 
o‘simliklardir. Tabiatdagi o‘sish o‘rniga ko‘ra xona o‘simliklari turlicha 
parvarishni (turli tuproqni, sug‘orishii, yoritilishni va shu kabilarni) talab 
qiladi. Xona o‘simliklari shunisi bilan qiziqarliki, ularning har bir turida 
aktiv aegetatsiyaning o‘z muddat va davrlari mavjud bo‘ladi. Xona 
o‘simliklari bebaho didaktik materialdir, shunnng uchun ham ular tabiat 
burchagida albatta bo‘lishlari shart. 
Akvarium baliqchiligi tabiat burchagi uchun an’anaviydir. Akvariumda 
mahalliy suv havzalarining baliqlari ham (tovon baliq, qizil qanot, 
verxoplavka, ilonbaliq, ekzotik chiroyli issiqsevar baliqchalar) guppi, 
mechenoses, skalyarii va boshqalar ham yashashlari mumkin, Baliqlarni 
kuzatish xilma-xildir, ularni parvarish qilish mehnati esa maktabgacha turli 
yoradagi bolalarning (boqish, akvariumni tozalash, suvini qisman 
almashtirish) qo‘lidan bemalol keladi. 
Tabiat burchagida qushlarning yashashi maqsadga muvofiqdir. Agarda 
yaxshi parvarish qiliysa, ular o‘zlarini yaxshi his qiladilar, sayraydilar, hatto 
bola ham ochadilar. Bolalar ularni zo‘r qiziqish va muhabbat bilan parvarish 
qiladilar, ularga don beradilar, qafaslarning ozoda bo‘lishini kuzatib 
boradilar. 
Qushlarni parvarish qilish mehnati tarbiyachiga bolalarda hayvonlarga 
nisbatan ehtiyotkorona va g‘amxo‘rlik bilan munosabatda bo‘lishni 
tarbiyalash imkonini beradi. 
Kuzatish maqsadida bolalar maktabgacha ta’lim tashkilotida don va 

---

boshqa, hamma narsalarni yeyaveradigan qishlovchi qushlar (sa’va, 
chechyotka, sneger, to‘qay chumchug‘i va shu kabilarni) boqish maqsadga 
muvofiqdir. Biroq shuni unutmaslik lozimki, bu qushlar tutqunchilikda faqat 
o‘zlari uchun eng qiyin bo‘lgan vaqtda — qishdagina yashay oladilar. 
Bahorda ularni erkinlikka qo‘yib yuborish lozim. 
Tabiat burchagida doimiy yashovchilar — kanareyka va yo‘lyo‘l to‘ti 
qushlardir. Bular allaqachon uy qushlariga aylanib qolishgan.
Sudralib yuruvchilardan faqat botqoqlikda va quruqlikda yashovchi 
toshbaqalarni boqish mumkin. 
Sut emizuvchilar sinfining ko‘p sonli va xilma-xil sostavidan tanlov 
talabiga faqat kemiruvchilar: quyon, olmaxon, dengiz cho‘chqasi, og‘maxon 
javob beradi. Ularning ovqat tanlamasligi, saqlash uchun katta joy talab 
qilmasligi, 
osoyishta 
xatti-harakati, 
deyarli 
butunlay 
tavfsizligi, 
qiliqlarining xilma-xilligi bu hayvonlarni tabiat burchagida saqlash istagini 
hosil qiladi. 
Hayvonlarni uchastkada ham boqish mumkin. Maydonchada tovuqlar, 
o‘rdaklar, echki bolasi, kuchukcha va boshqa mayda uy hayvonlari boqilsa 
yanada yaxshiroq bo‘ladi. Quyonlar ham uchastkada boqiladi.