2-маъруза. Очиқ тизимларнинг ўзаро боғланиш эталон модели. Tcp/ip модели

ТСР/IP протоколлари стеки
Интернет тармоғининг самарали ишлаши учун мавжуд ахборотни қандай қилиб пакетлар ҳолатида узатиш ва етказилган ахборотни қайта тиклаш ҳамда бўлакланган пакетларни фойдаланувчига қандай етказиш кераклиги муаммосини ҳал килиш лозим бўлади.
Бу муаммоларни ҳал қилиш учун TCP (Transmission Control Protocol —узатишни бошқариш протоколи) ва IP (Internet Protocol — Интернет протокол) баённомалари яратилди. Бу баённомалар Интернет тузилмасини аниқловчи асосий баённомалар бўлиб хизмат қилади.
Одатда, улар қия чизиқ (/) билан ажратилиб, TCP/IP кўринишида ёзилади. Аммо уларни ёзиш пайтида бу баённомалар компьютер тармоқда маълумотларни узатишнинг турли хил йўнаналишларини билдирувчи иккита турлича баённома эканлигини унутмаслик керак.
ТСР/IP протоколларини қўлланилиши
Бугунги кунда бу қуйидагиларда ишлатиладиган протоколларни энг оммавий стекидир:
Интернет глобал ахборот тармоғида;
Интранет деб аталувчи корпоротив тармоқни яратиш учун;
Экстранет деб номланувчи кириши чегараланган ва ҳимоя даражаси кучайтирилган корпоратив тармоқларни яратиш учун;
операцион тизимларни аксарияти ва локал тароқларда;
деярли ҳамма глобал тармоқ технологияларда (X.25, ISDN, Frame Relay, ATM).

OSI	TCP/IP стеки
Амалий	Амалий
Такдимот
Сеанс
Транспорт	Транспорт
Тармоқ	Тармоқ
Канал	Хабар узатиш (Канал)
Физик

ОSI ва TCP/IP протоколлар стеки поғоналарининг киёси

Тармоқ тугунларидаги TCP/IP оиласига мансуб протоколлар

FTP
NFS
UDP
RIP
DNC
TFTP
PPР
IP
TELNET
TCP
RPC
IP стеки
SLIP
Enet
ARP
Ethernet
Modem
Modem
Коммутация протоколлари