2-Maruza Biosfera. Tabiiy resurslar, ulardan oqilona foydalanish va atmosfera muhofazasi. Suv va Tuproq resurslari va uni muhofazasi. O‘simlik, hayvonot dunyosi va ularni muhofaza qilish

 
Muqobil energiya manbalari va ularning ekologik xususiyatlari.
Qayta tiklanadigan resurslar 
Quyosh bitmas tuganmas resurs, yer yuzini issiqlik va yorug‘lik bilan ta‘minlaydi. Yomg‘ir 
ko‘llar va jilg‘alarni suv bilan to‘ldiradi. Qachonki, o‘simliklar fotosintez jarayonini amalga oshirsa, 
ular havoga kislordni qo‘shadi. Quyosh nuri, suv va havo qayta tiklanadigan resurslardir.
Qayta tiklanmaydigan resurslar chegaralangan bo‘lib, ularni siz devorni bo‘yashda yoki 
avtomashina bilan sayohat qilishda foydalanasiz. Plastiklar, bo‘yoqlar va benzin qimmatbaho qayta 
tiklanmaydigan resusrlar bo‘lmish neft yoki moydan ishlab chiqariladi. Neft mikroskopik dengiz 

---

organizmlarning qoldiqlarini yuz millionlab yil davomida burdalanib chirishi natijasida paydo 
bo‘ladi. Temir,mis, oltin, kumush va uran singari boyliklar metal himsoblanadi.*
Qattiq yoqilg’ilar 
Ko‘mir, neft, tabiiy gaz energiya manbai bo‘lib, tiklanmaydigan resurslardir. Qattiq 
yoqilg‘ilar yuz millionlab yillar davomida paydo bo‘lgan. Mashinalar, avtobuslar, poezdlar va 
samolyotlar uchun ishlatiladigan benzin, dizel` yoqilg‘isi va raketa yoqilg‘isi neftdan olinadi. 
Ko‘mir ko‘pgina qudratli zavodlarda elektr ishlabchiqarish uchun ishlatiladi. Tabiiy gaz isitish va 
dvigatel`ni harakatga keltirish uchun va ba‘zan transport yoqilg‘isi sifatida ishlatiladi.
Qattiq yoqilg‘ilarni hozirgi kunda tejash kelajak avlod uchun zahira sifatida qoldirishimiz 
uchun muhim hisoblanadi. Qayta tiklanmaydigan resurslar chegaralangan. Kelajakda ular narxi oshib 
ketishi mumkin. Qattiq yoqilg‘ilarning me‘yordan ortiq yoqilishi natijasida chiqindi gazlar 
atmosferaga ko‘tarilib, atmosferani ifloslanishiga olib kelmoqda. Bu esa ekotizimni buzilishiga olib 
keladi. Qattiq yoqilg‘ilarni o‘rniga boshqa energiya manbalarini ishlatish muhim ekanligi ko‘pchilik 
tomonidan ma‘qullanmoqda.