2. Ixtisoslashtirilgan maktablar haqida tushuncha. Ixtisoslashtirilgan davlat umumta'lim muassasalari faoliyati takomillashtirish

Tа’limni bоshqаrish – tа’lim muаssаsаlаrining fаоliyatini yo’lgа qo’yish, bоshqаrish, nаzоrаt qilish hаmdа istiqbоllаrini bеlgilаsh;

Tа’lim tizimi – yosh аvlоdgа tа’lim-tаrbiya bеrish yo’lidа dаvlаt tаmоyillаri аsоsidа fаоliyat yuritаyotgаn bаrchа turdаgi o’quv-tаrbiya muаssаsаlаri mаjmui.

Biologiyani o’itish jarayonida bilim va ko’nikmalarni shakllantirish. Bilim – atrof-muhitni o’rganish jarayonida tekshirilgan nazariy va amaliy faoliyatning natijasi bo’lib, uning inson miyasida to’g’ri aks ettirilishi sanaladi. Ta’lim tizimi bilim, ko’nikma va malakalarning individual tarzda, har bir shaxsda aks etishni ta’minlashi lozim. Bilimlar quyidagi guruhlarga ajratiladi:

• 
  Belgili, belgi va til shaklida, kodlangan verbal bilimlar.
  
• 
  Obrazli, sezgi organlari orqali obrazlar shaklida qabul qilingan bilimlar.
  
• 
  Moddiy bilimlar – mehnat faoliyati natijasida paydo bo’ladigan bilimlar.
  
• 
  Texnik bilimlar – insonning ijodiy va mehnat jarayonida vujudga keladigan bilimlar.
  

Bilimlar asosini tushunchalar tashkil qiladi. Tushunchalar – atrof-muhit­dagi predmet va hodisalarning mavjud xususiyatlari haqidagi bilimlar bilan ulardagi aloqa va bog’liqlikni aks ettiradi.

Biologik ta’limda tushunchalar ikki guruhga ajratiladi:

1. 
   Umumiy biologik tushunchalar. Bunga misob qilib biologiya o’quv fanining barcha shoxobcha­la­ri­da shakllantiriladigan tushunchalar, masalan, hujayra-tirik organizmning qurilish va tuzilishi birligi, modda va energiya almashinuvi va h.k.
   
2. 
   Xususiy biologik tushunchalar. Mazkur tushunchalar biologiya o’quv fanining bitta shoxobchasiga tegishli tushunchalar hisoblanib, masalan botanikani o’qitishda plastida, mexanik to’qima va h.k.kiradi.
   

Biologiyani o’qitishda o’qituvchi har ikkala tushunchalarni o’zaro aloqadorlikda uzviylikda shakllantirishni nazarda tutishi lozim.

O’quvchilarning o’zlashtirgan bilimlarini amaliyotga qo’llashda ko’nikma va malakalar muhim rol o’ynaydi. Ko’nikma va malakalarni til bilan tushuntirib bo’lmaydi, ularni amaliy faoliyatda ko’rsatish kerak bo’ladi. SHu sababli inson hayotining asosini faoliyat usullari (ko’nikma va malakalar) tashkil etib, u shaxsning muhim sifati sanaladi.