2 II. Asosiy qism

Karpsimonlar: bizdagi chuchuk suvda yashaydigan baliqlarning ko’p qismini tashkil etadi va ozida tishlari bo’lmasligi bilan ajralib turadi.
Vakillari: vobla, leshch, sazan, karp va boshqalar kiradi.
Cho’tka qanotlilar
Hozirgi zamondagi baliqlarning bu turkumiga faqat bitta latimeriya urui kiradi. Shu kunga qadar bor-yo’i 30 ta tutilgan xolos. Birinchisi 1938 y. Hind okeanida tutilgan. Bo’yi 1,3-1,6 m, oirligi 35-60 kg boradi.
Ikki hil nafas oluvchilar
Bu kenja sinfga hozirgi zamondagi baliqlarning uchta vakili kiradi. Ular chuchuk suvlarda kam harakat qilib yashaydi suvda faqat erigan kislorod bilan emas balki atmosfera havosidan o’pkasi bilan ham nafas oladi.
Bir o’pkalilar turkumi
Bunga hozirgi zamondagi bitta oila kirib u ham faqat Avstraliya uchraydi va Avstraliya shox tishi yoki sterotod nomi bilan yuritiladi. Bu biliqda 1 ta o’pka bo’ladi. Bo’yi 1 m, oirligi 10 kg gacha boradi. Botqoqda suv iflos joylarda yashaydi.

3-rasm Ikki o’pkalilar turkumi
Bunga ikita lipidosiren va protopterus prototererus ekvatorial Afrika, Lipidosiren. Hayotining ko’p qismini dengizda o’tkazadi, bu erda oziqlanadi, lekin o’rchish uchun chuchuk suvga o’tadi (chunki sho’r suvda ikrasi ivib qoladi) bunga selbdsimonlar, losossimonlar, osyotrsimonlar kiradi. Ekvatorial Amerikada yashaydi. Bo’yi 1-2 m keladi.
Baliqlar xam to’garak oizlilar singari, jabralarini umrbod saqlab qoladigan xaqiqiy suv umrtqalilardir. Lekin sekin harakat qiluvchi to’garak oizlilarga nisbatan, baliqlarning ko’pchiligi muskuldor kuchli dumi hamda ko’krak va qorin suzgich qanotlaridan iborat juft suzgich qanotlari bilan suvda tez va chaqqon suzadi. Skeleti suyak va toaydan iborat. Nerv sistemasi ancha takomillashgan. Gavdasi tangachalar bilan qoplangan, ularning xaqiqiy tishlari bor. Nafas olish bo’limlariga bo’lingan jabra yoylarining aktiv harakati tufayli yuzaga chiqadi.
Ikkinchi tomondan baliqlarning miya qutisi, to’garak oizlilarnikiga o’xshash, yuragida faqat bitti bo’lma, bitta qorincha bor, qon aylanish doirasi (ikki xil nafas oluvchi baliqlar bunga kirmaydi) bitta bo’lib bunda arterial qon bilan venoz qon aralashmay alohida oqadi.