2. ideal gazlar uchun holat tenglamasi quyidagicha edi: pv



Download 1,03 Mb.
bet9/11
Sana29.01.2020
Hajmi1,03 Mb.
#37984
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
физика фанидан назорат иши

  Kuchning ishi jism kinetik energiyasining o’zgarishiga teng.  Potensial energiya deb, o’zaro ta’sir qilayotgan jismlar yoki jismlarining bir-biriga nisbatan paydo bo’lgan va ular bir holatdan boshqa holatga o’tganda bajarilishi mumkin bo’lgan ish bilan o’lchanadigan fizik kattalikka aytiladi.Balandlikdagi jismning Yerga nisbatan potensial energiyasi, jismning bu balandlikdan tushishida og’irlik kuchining bajargan ishiga teng bo’ladi. To’liq enegiya potensial va kinetik energiyalarning algebraik yig’indisiga teng
Yopiq sistemadagi jismlarning to’liq mexanik energiyasi hech vaqt bordan yo’q bo’lmaydi va yo’qdan bor bo’lmaydi. U faqat o’zgarmas bo’lib, bir turdan ikkinchi turga aylanib yoki bir jismdan ikkinchi jismga o’zatilib turadi.Energiyaning saqlanish va aylanish qonuni xaqida tushincha Energiyaning saqlanish va aylanish qonuni tabiatning umumiy harakterga ega bo’lgan fundamental qonunidir. Bu qonunga ko’ra energiya yo’qdan bor bo’lmaydi, bordan yo’q bo’lib ketmaydi, bir turdan ikkinchi turga o’tib turishi mumkin, bunday o’tishda energiya bir turining muayyan miqdori ikkinchi tur energiyaning shunga teng miqdoriga aylanadi, ya’ni, izolyatsiyalangan har qanday sistema ichidagi energiya miqdori o’zgarmasdan saqlanib turadi. Energiyaning saqlanishi va aylanishi qonunining umumiy ta’rifi M.V.Lomonosov tomonidan XVIII asrning birinchi yarmida berilgan. R. Mayer 1842 yilda tajribalar natijasida sarflangan ish L va hosil qilingan issiqlik miqdori Q orasida to’g’ri proportsionallik borligini aniqladi: L AQ (4.1) bu yerda: A-ishning issiqlik ekvivalenti bo’lib, u issiqlik hosil qilish usuli, ish turi, jism temperaturasi va xokazolarga qaramasdan doimo bir xil qiymatga ega: кг К М ккал A    , 427 1 Agar ish va issiqlik bir xil birliklarda o’lchansa, u holda ekvivalent A birga teng bo’lib (4.1) quyidagi ko’rinishga keladi: LQ (4.2) Shunday qilib, hosil qilingan issiqlik miqdorining sarflangan ish miqdoriga ekvivalentligi ko’rsatildi; issiqlik sarflash hisobiga ish bajarilganda ham bu munosabat to’g’ri bo’ladi.
2.Bernulli tenglamasini chiqarish uchun kinetik energiyaning o’zgarishi qonunidan foydalanamiz. Harakat o’qi  bo’lgan biror elementar oqimcha ajratib, uning 1-1 va 2-2 kesimlar bilan ajratilgan bo’lagini olamiz. U holda bu bo’lak  vaqtda harakat qilib, kesimlar orasidagi vaziyatga keladi 1-1 kesimning yuzasi , bu yuzaga ta`sir qiluvchi kuch  va tezlik  bo’lsin, 2-2 kesimning yuzasi esa unga ta`sir qiluvchi kuch  tezlik esa  bo’lsin, kinetik energiyaning o’zgarish qonunini elementar oqimchaning ana shu harakatdagi bo’lagiga tadbiq qilamiz. Bu qonunga asosan biror jism harakati vaqtida uning kinetik energiyasining o’zgarishi, shu jismga ta`sir qilayotgan kuchlar bajargan ishlarning yig’indisiga tengdir. Buning matematik ifodasi quyidagicha bo’ladi: bu erda  - kinetik energiyaning  vaqtda o’zgarishi, - barcha kuchlar bajargan ishlarning yig’indisi.Endi, elementar oqimcha bo’lagining 1-1 va 2-2 kesimlar orasidagi vaziyatdan  vaqt ichida  kesimlar orasidagi vaziyatga kelganda uning kinetik energiyasining o’zgarishini ko’ramiz. Harakat barqaror bo’lgani uchun bu o’zgarish  kesimlar orasidagi bo’lak bilan  kesimlar orasidagi bo’lak kinetik energiyalarning ayirmasiga teng. 

3. Mexanikadan ma’lum-ki, kuchlarning potensial maydonida joylashgan jism potensial energiyaga ega bo’lib, maydon kuchlari shu energiya hisobidan ish bajaradi. Elektr maydonida bajarilgan ishni potensial energiya farqi sifatidaifodalash mumkin , Bu tenglama bilan (5.2) ni taqqoslasak, ye1 va ye2 aniqlanadi. Demak, o’zaro ta’sir potensial energiyasi ye . Elektrostatik 
Download 1,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish