2 I bob. Chiziqlar va vint sirtlari haqida umumiy ma'lumotla

XULOSA 
 
Yig’ish chizmalarini unumli tuzish uchun GOST 2.109—79 da 
belgilangan shartliliklardan va soddalashtirishlardai foydalaniladi. Bu grafik 
soddalashtirishlar va s hartliliklar buyum detallarining konstruktiv tuzilishini 
tasavvur qilis hga xalaqit bermasligi kerak. Quyidagi hollarda yig’ish 
chizmalarida buyumning ayrim detallari va uning elementlarini ko’rsat mas 
likka yo’1 qo'yiladi: 
Tasvirlarga bo’lgan ehtiyoj ibtidoiy jamoa davrida paydo bo’la 
boshlagan. Ibtidoiy odamlarning bizgacha saqlangan mehnat qurol va 
buyumlarida qo’llanilgan bezaklar hamda qoyatoshga o’yib ishlangan ko’plab 
tasvirlar bundan guvoxlik beradi. 
Keyinchalik har qaysi xalq o’zini tashqi dushmandan himoya qilish 
uchun baland devor, ko’rg’on va istehkomlar qurgan. Istehkom qurishdan 
avval albatta uning tasvir (plan)i chizib olingan. 
Ma’lumki, O’rta Osiyoda qadimdan me’morchilik juda yaxshi 
rivojlangan bo’lib, har bir binoni qurishdan oldin o’ziga xos chizmalar 
bajarilgan. Shulardan ba’zi bino bezak qismlarining chizmasi hozirgacha 
saqlanib qolgan. Ibn Sino, Beruniy, A1 Xorazmiy, Ali Qushchi kabi O’rta 
Osiyo mutafakkir olimlarning ishlarida ham hozirgiga o’xshash o’ziga xos 
chizmalardan keng foydalanilgan. 

---

30 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI 
 
Asosiy adabiyotlar. 
 
1.
I.Rahmonov v.b. “Chizmachilik”. T.: “Voris-nashriyot”. 2016 
2.
J.Yodgorov. “Geometrik va proyeksion chizmachilik”. T.: “Fan”. 2008. 
3.
J.Yodgorov. “Mashinasozlik chizmachiligi”. T.: “O‘zbekiston”. 2009. 
4.
I.Rahmonov va A.Valiyev. “Chizmachilik”. T.: “Voris-nashriyot”. 2011. 
5.
I.Rahmonov v.b. “Chizmachilik”. T.: “Voris-nashriyot”. 2016. 
Qo‘shimcha adabiyotlar 
 
1.
Qarshiboev H.Q., Suvonov O. Muammoli ta’limni tashkil etish. Metodik 
qoTlanma. Guliston, 2008 y. 
2.
Ye.V, SHikin, A. V. Boreskov. Kompyutemaya grafika. (Poligonalno'e 
modeli), M. 2001, 280 s. 
3.
N. Sh. Xodjayeva va b. Muhandislik grafikasi darslarida AvtoCAD dasturi 
yordamida qiyshiq burchakli proeksiyalami chizish.