2. Hayotning faydo bо‘lishidagi shart sharoitlar

Birinchi bosqich. Organik birikmalarning abiogen sintezi. Bundan taxminan 5 mlrd. yil ilgari koinot Organik birikmalarning abiogen sintezi. Bundan taxminan 5 mlrd. yil ilgari koinotda gigant chang-tо‘zon bulutidan yangi planeta-quyosh paydo bо‘lgan. Quyosh tarkibiga gaz-chang materiyaning deyarli 0,99 massasi kirgan. Qolgan qismi quyosh atrofida aylanib yurib zichlashgan va disk shakliga kirgan.
Yer dastlab sovuq bо‘lgan, lekin keyinchalik undagi radiaktiv elementlarning parchaoanishi tufayli u qiziy boshlagan. Yer qa’ri xarorati 1000 gradusga yetgan va undan ham yuqori bо‘lgan. Bunday xaroratda qattiq jismlar erib ketib, zichligiga kо‘ra eng og‘irlari pasida, bir oz yengillari о‘rtada, eng yengillari yuzada joylashgan.
Yerdagi moddalar uning muayyan rivojlanishi bosqichida о‘zaro kimiyaviy reaksiyaga kirishgan. Reaksiya mahsulolari orasida gazlar kо‘p bо‘lgan. Juda katta bosim ostida ular yer yuzasiga otilib chiqqan va uning birlamchi atmosferasini hosil qilgan. Ularning tarkibi ehtimol, harakatdagi hozirgi vulqonlardan ajralayotgan gazlar tarkibiga о‘xshash bо‘lgan. Ular tarkibida suv bug‘i, uglerod IV-oksid, uglerod II-oksid, vodorod sulfat, ammiak, metan va boshqalar kо‘p bо‘lgan. Molekulyar kislorod deyarli yо‘q, bu faol element turli moddalarni oksidlaydi va yer yuzasiga ajralib chiqmaydi, erkin kislorod yer atmosferasida keyinroq paydo bо‘lib, fotosintez jarayoni rivojlangandan keyin hosil bо‘lgan. Yerning dastlabki atmosferasida ehtimol molekulyar azot ham bо‘lmagan. U keyinroq ammiakning kislorod bilan oksidlanishi natijasida hosil bо‘lgan, yerning birlamchi atmosferasi tarkibida uglerod birikmalari-organik moddalarning asosiy elementi bо‘lishi kishi e’tiborini о‘ziga jalb etadi. Ular ehtimol karbitlarning metallar bilan birikmasining suv bilan о‘zaro ta’siri natijasida hosil bо‘ladi va oxirida metan va boshqa uglerodlar ajralib chiqadi. radiaktiv va radiokimyoviy va kimyoviy jarayonlarning jadalligi pasayganda planeta soviy boshlagan. Yer yuzasining xarorati 100 dan pasayganda sharros yomg‘ir yog‘a boshlagan. Yer yuzidagi chuqurlarga suv tо‘lib dengiz va okeanlar hosil bо‘lgan. Issiq dengiz suvida atmosferadan tushgan Н₂, СО₂, СН₄ NH₄ shuningdek yerning yuza qatlamlaridan yuvilib tushadigan tuzlar va boshqa moddalar erigan. О‘sha uzoq о‘tmishda quyosh hozirgidan ravshanroq yoritgan va uning nuri kuchli energiya manbai bо‘lgan. U zamonda tez-tez momaqaldiroq bо‘lgan va yer yuziga goho yashin tushib turgan. Shunday sharoitda ibtidoiy okeanda erigan moddalar о‘rtasida kimyoviy reakuiyalar muqarrar rо‘y bergan bо‘lishi kerak. Bu reaksiyalar natijasida anorganik molekulalardan organik birikmalarning abiogen sintezoanishi rо‘y bergan.
Fikrimizning dalili sifatida, biz amerikalik kimyogar S.Miller tajribalariga murojat qilamiz. Ibtidoiy okean suvida bо‘lishi mumkin bо‘lgan moddalar qorishmasi maxsus asbobga kiritiladi. Qorishmaga kuchli elektr uchqun razryadlari ta’sir qilinadi. Eritma analiz qilinib, kо‘rilganda tarkibida juda kо‘p turli-tuman aminokislotalar, asparagin, glitsin, gluatamin va boshqa bir qancha moddalar topilgan. Miller tajribalarining natijasi boshqa olimlar tomonidan tasdiqlandi. Shunday qilib, yerda hayot paydo bо‘lishining birinchi bosqichida anorganik moddalardan organik birikmalar monomerlari: aminokislotalar, nukleotidlar hosil bо‘la olgan.