Harakat potensiali: Natriy ionlari hujayra ichkarisiga kiradi Ta’sir tinch neyronga yetib kelganda, membranadagi natriy ion kanallari ochilib, Na+ hujayra ichiga o’ta boshlaydi. Endi hujayrada harakat potensiali shakllanadi. Natriyning hujayra ichiga o’tishi, hujayra ichini manfiydan musbatga o’zgartiradi. Hujayra tashqarisi aksincha, manfiylashadi. Harakat potensialining bu davriga depolyarizatsiya deyiladi. Har bir neyronning harakat potensialini hosil qilish bo’sag’asi bo’ladi. Ta’sirot kuchi shu bo’sag’adan past bo’lsa, harakat potensiali hosil bo’lmaydi.
2. Issiqlik energiyasi Bu tanani tashkil etuvchi barcha zarrachalarga ega bo'lgan energiya. Harorat ko'tarilish va pasayish o'rtasida tebranganda, tanadagi faollik oshadi. Ushbu ichki energiya harorat ko'tarilganda ortadi va pastroq bo'lganda kamayadi. Oksidlanish, oksidlanish jarayoni — tor maʼnoda — turli moddalarning kislorod bilan birikishi. Kengroq maʼnoda — atomlar yoki ionlar elektronlarni tortib olishi bilan sodir boʻladigan kimyoviy reaksiya (qarang Oksidlanishqaytarilish reaksiyalari). Eng muhim oksidlovchilarga kislorod O2, ozon O3, vodorod peroksid N2O2, xlor S12, ftor Gʻ2, kaliy permanganat KMpO4 va boshqa kiradi. Adenozintrifosfat kislota, ATF – adenin, riboza va uch mo-lekula fosfat kislotadan tarkib topgan organik modda. Adenozintrifosfat kislota organizm xujayralarida doimo sintezlanib va iste’mol qilinib turadi. Adenozintrifosfat kislota oʻzining pirofosfat bogʻlarida koʻp energiya saqlaydi
3. Фотобиологик жараёнлар ёруғлик квантларини биологик функцияли молекулалар орқали ютилиши билан бошланиб, организм ва тўқималарда тегишли физиологик реакциялар билан тугайдиган жараёнлардан иборат.
Biologik jarayonlar kechishiga yorug‘lik ko‘rsatadigan ta’sirning muhim
xarakteristikasi — fotobiologik ta’sir spektrlari, ya’ni fotobiologik effektning
ta’sir etayotgan yorug‘likning to‘lqin uzunligiga bog‘liqligidir. Fotobiologik ta’sir
spektrlari spektrning qaysi sohasi biologik jarayonni eng effektiv ravishda yuzaga
keltirayotganini, shuningdek, bunday ta’sirning mexanizmini aniqlash imkonini
beradi. Фотобиология, шунингдек, ультрабинафша, инфрақизил ва бошқа нурлар таъсирида тирик тизимларда юз берадиган бузилишларнинг молекуляр механизмларини ҳам ўрганади.Ултрабинафша нурлар организмнинг генетик тизимида ДНК даражасида комплементарликни бузиш хусусиятига эга. Фотобиология ультрабинафша ва кўринувчи нурлар энергиясининг ютилиши эвазига биомолекулаларда содир бўладиган электронли қўзғалиш ҳолатлари ва уларга боғлиқ ҳолда амалга ошадиган фотофизикавий ҳамда фотокимёвий ўзгаришларни ўрганиш билан чекланади.
Do'stlaringiz bilan baham: |