|
“Bolalarni kattalarning aytadigan so‘zlari emas, ularning qilgan
amallari tarbiyalaydi”
2
.
Bunda ziddiyatlarni axloqiy anglashni rivojlantirish – adabiyotlar, axloqiy
tafakkurni boyitishga harakat qilish orqali hal qilsa bo‘ladi.
Sog‘lomlashtirishning ruhiy jihatlari – ko‘proq kelinlarning o‘z kayfiyatini
yuqori turishiga bog‘liq. O‘ziga oro berish ham bir tomondan boshqalarga sizning
munosabatingizni o‘zgartirsa, ikkinchi tomondan, inson ruhini ko‘taradigan
xususiyatlardan biridir.
Kelinlik liboslari
. Kelinning odobi, uning o‘zligi, borligini namoyon
etadigan tomonlardan biri, uning garderobi, ya’ni kiyinishidir. Uch-to‘rt ko‘ylakni
yuvib, dazmollab, o‘qishga, ishga kiyib, tejamkorlikka o‘rgangan qizlar to‘y
munosabati bilan keyin birdaniga ikki yoqdan bir necha o‘n sidra sarpolik bo‘lib
qoladilar. Zotan, borini bordek ko‘rsatish, kamini yashirib, sevinib yurish
1
Абу Али ибн Сино. Тиб қонунлари. Абдулла Қодирий номидаги халқ мероси нашриёти, - Тошкент, 1994, 1
– жилд, 73-бет.
2
К. Юнг.
К.Кереньи. Душа и миф. Киев-Москва, Порт-Роял-Совершенство.1997.-114б.
109
ayollarning qo‘llarida. Birinchi navbatda, ikki tomon sarpolari qishligi-qishlikka,
yozligi-yozlikka ajratiladi. Keyin kiyimlar yana, uyligi-uylikka ajratiladi. O‘z
navbatida, ular yana sarxillanadi, masalan: liboslar ichidan atoqlik mehmonga
kiyiladiganlarini (kelin salomlar, to‘y-xashamlar) shifoneringizning to‘riga chiroyli
qilib ilib qo‘ying. Kerak paytda darrov kiyib chiqasiz. Uyliklar ham bir sidra
saralanadi. Masalan: mehmon kelganda kiyiladiganlari alohida osiladi. Mavsumga
qarab ertalab, peshinda, kechqun kiyiladiganlari, bayram-hayitlarda kiyiladiganlari
ajratiladi. Ayrimlar kelinlar doimo yasanib yurishlari kerak, tez-tez kiyim
almashtirishi kerak deb bir yilga qolmay barcha kelinlik liboslari ohorini to‘kib kir
tog‘orada chiritadi. Ertalab hovli supurganda uy yig‘ishtirganda sun’iy matodan
to‘qilgan ko‘ylak lozim kiygan ma’qul (homiladorlik vaqti bundan mustasno).
Yuvganda aynimaydi. Nonushtani tayyorlab bo‘lgach, odatda, oshxonada ovqat isi
kelib turmaslik uchun, nonunushtaga ko‘pchilik bilan o‘tirishdan avval libosni
almashtirgan ma’qul. To‘g‘ri yaltirog‘i bor kiyimlar kelin liboslarining ko‘rki
hisoblanadi. Ammo oshirvormaslik, ya’ni bachkanalik darajasiga ko‘tarmaslik
lozim. Ish yoki o‘qishga qatnaydigan kelinlar yaltirog‘i yo‘q kiyimlar kiygani
ma’qul. Kelinman deb, bosh oyoq yaltiroq kiyganlar boshqalar diqqatini tortadi,
holos. Tungi kiyimlar alohida saqlangani ma’qul. Yana bir nozik masala – ayrim
kelinlarning xonasi egasi ko‘chib ketgan uyga o‘xshaydi. Hamma joyda kiyim,
lozim, ko‘ylak, xalat. Divanda er kiyimi, stulda xalat, krovatda ro‘mol-u ko‘ylak.
Turlanish kerak ekan deb kiyimni duch kelgan yerga uloqtirib, boshqasini kiyib
ketaverish yaxshi emas. To‘g‘ri, yoshlarning ham kattalarga, ham ro‘zg‘orga,
hamda keti tugamaydigan mehmonlarga xizmat ko‘rsatishi bunday nozik jusssiga
og‘irlik qiladi. Ammo, birinchi navbatda, turmush o‘rtog‘i, so‘ng o‘zingiz
e’tiborga loyiq ekanligingizni unutmaslik lozim. Kelinning xonadonga xizmatchi
bo‘lib kelishi – kelajakda uni professional darajadagi xizmatchiga, uy bekasi bo‘lib
kelishi esa uy bekalikka olib keladi. O‘ziga nisbatan e’tiborsizlik atrofdagilarni
ham shunday munosabatda bo‘lishiga sabab bo‘lishi mumkin. Ammo hadeb
turlanaverish ham ayol ko‘rkini “sindiradi”. Bora-bora bunday ayollar o‘zini
yanada chiroyli ko‘rsatishning eng murakkab yo‘llarini qidirishga majbur bo‘lib
qoladilar.
Zeb-ziynatning, taqinchoqning o‘ziga yarasha ma’naviy yuki, o‘ziga
yarasha ma’naviy qadriyati, tarbiyaviy ahamiyati bor. Taqinchoqlar xilini xiliga,
rangini rangiga, kiygan libosga moslab taqiladi. Bu taqinchoqlar, balki uncha
qimmat ham bo‘lmas, ularning bezagi kiygan libos bilan uyg‘unlashib, go‘zal
ansambl tashkil etadi.
Lekin bu degani kelin bo‘lish rusmlarini joy-joyiga qo‘yaman deb, ota-ona,
opa-singil, aka-ukalar rizqini qiyib bo‘lsa-da, boshqalardan qolishmaslik eng
yomon narsadir. Bu bilan baxtli bo‘laman degan odam qattiq adashadi. Yomon
niyatda bo‘lgan odam baribir, qanday e’tiborli bo‘lishidan qat’i nazar sizga bo‘lgan
munosabatini o‘zgartirmaydi. Aybni doimo barchadan va barcha narsalardan topsa
bo‘ladi. Beayb parvardigor. Ota-onalar ne azobda qiynalib qiziga qilib bergan bu
sarpolar hech qancha vaqt o‘tmay sandiqda keraksiz narsa bo‘lib yotishini
unutmaslik lozim. Ortiqcha xarajat, uvol va isrof keyin o‘zining samarasini beradi.
110
Agar yoshlar avvaldan kirim va chiqim borasida o‘ylamasalar, bunday oilaning
kelajakdagi iqtisodiyotini tasavvur qilish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
