2-Amaliy mashg’ulot mavzusi Almashlab ekish sxemalarini ishlab chiqish

2. Almashlab ekish turlari.

О‘zbekistonning iqlim va tuproq sharoitidan kelib chiqqan holda, barcha qishloq xо‘jaik ekinlari bо‘yichaalmashlab ekish tizimi yо‘lga qо‘yilgan. Bizga ma’lumki,almashlab ekishga amal qilinmagan xolatlarda tuproq strukturasi buzilib, unumdorligi pasayib, kasallik va zararkunandalar, begona о‘tlar urug‘lari kо‘payib ketadi. Natijada ekinlardan olinadigan hosildorlik keskin kamayib,uning sifati pasayadi. Maxsulotning tannarixi esa ortib ketadi. Bunday xolatlarni oldini olish maqsadida respublikamizning sugoriladigan yerlarida kuyidagi almashlab ekish turlari kullaniladi.

1. Dalali almashlab ekish (don va texnika ekinlarini yetishtirishga muljallangan).

2. Yem-xashak almashlab ekish (asosan yem-xashak ekinlari va sabzavot, poliz kartoshka yetishtirish uchun muljallangan).

3. Maxsus almashlab ekish (ekinlar kasalligini oldini olish va karshi kurashga, tuproq muxofazasiga melioradiyasiga muljallangan).

Lalimikor sharoitda don-shudgor almashlab ekish kullaniladi.

Almashlab ekishda ekinlar ma’lum dalalarda navbatlanish tartibi buyicha joylashtiriladi, bunda dalalar soni 2-4 dan 10-12 tagacha buladi. Masalan 10 dalali almashlab ekish bulsa dalalar 10 taga bulib ekinlar undan navbat bilan joylashtiriladi. Bir kancha ekin ekiladigan almashlab ekish dalasiga dalalar tuplami deyiladi.